Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος
κ.κ. Χριστοδούλου
Περιοδικό Πληροφόρηση, Φεβρουάριος 1994
Στίς 23 Μαΐου 1993 ἐξεδόθη ἡ ὑπ. ἀριθμ. 3 / 1192/ 348/ 421
ἀπόφαση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου Ἀνθρωπίνων Δι-
καιωμάτων ἐπί προσφυγῆς τοῦ Ἕλληνος Χιλιαστοῦ Μίνωα
Κοκκινάκη, ἐτῶν 83 , ὁ ὁποῖος κατηγόρησε τήν Ἑλλάδα ὅτι
ἐφαρμόζει παρανόμως τόν νόμο κατά τοῦ προσηλυτισμοῦ. Οἱ
χιλιαστές ἰσχυρίζονται ὅτι ἡ ἀπόφαση αὐτή κατεδίκασε τήν
Ἑλλάδα, διότι «διώκει ποινικῶς τούς Χιλιαστάς ἐπί προση-
λυτισμῷ».
Μέ βάση τόν ἰσχυρισμόν αὐτόν ἐγνώσθη ὅτι μέλη τῆς σημε-
ρινῆς κυβερνήσεως κινοῦνται πρός κατάργησι τοῦ ἀδικήματος
τοῦ προσηλυτισμοῦ. Ὅμως, ἡ ἀλήθεια εἶναι διαφορετική καί
οἱ χιλιαστές ἐπιδιώκουν νά παρασύρουν τήν ἑλληνική κυβέρ-
νηση σέ παράνομες καί κυρίως ἀντισυνταγματικές ἐνέργειες
πού θά ἀποβοῦν σέ βάρος τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας,
ἀλλά καί αὐτῆς ταύτης τῆς κυβέρνησης καί τῆς πατρίδος.
Ἡ περί ἧς ὁ λόγος ἀπόφαση καταδικάζει μέν τήν Ἑλλάδα,
ἀλλ᾽ ὄχι γιά τόν παραπάνω λόγο, ἀλλά διότι μία ἀπόφαση
τοῦ ἑλληνικοῦ Ἀρείου Πάγου κατεδίκασε τόν χιλιαστή Κοκ-
κινάκη γιά προσηλυτισμό, χωρίς νά παραθέσει ἐπαρκῆ αἰτιο-
λογία καί μόνο γι᾽ αὐτό. Ἀντιθέτως πρός ὅσα οἱ χιλιαστές
προσπαθοῦν νά ἐπιτύχουν, τό Εὐρωπαϊκό Δικαστήριο, μέ τήν
ἀνωτέρω ἀπόφασή του, δέχεται μέ κατηγορηματικό τρόπο
ὅτι ἡ διάταξη τοῦ ἑλληνικοῦ νόμου πού τιμωρεῖ τόν προσηλυ-
τισμό, δέν παραβιάζει τά ἀτομικά δικαιώματα καί δέν προσ-
κρούει στήν εὐρωπαϊκή Σύμβαση γιά τά ἀνθρώπινα δικαιώ-
ματα, πράγμα, βέβαια, πού ἀναιρεῖ τόν συλλογισμό τῶν Ἑλλή-
νων χιλιαστῶν. Μέ ἄλλα λόγια, δέν εἶναι ἀληθής ὁ ἰσχυρισμός
των ὅτι δῆθεν ἡ Ἑλλάς κατεδικάσθη, διότι διατηρεῖ νόμο κα-
τά τοῦ προσηλυτισμοῦ, ὁ ὁποῖος τάχα ἀντίκειται στήν εὐρω-
παϊκή Σύμβαση γιά τά ἀνθρώπινα δικαιώματα.
Ἡ ἀπόφαση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου δέχεται ὅτι
ὑπάρχει διαφορά μεταξύ τῆς ἐλεύθερης διάδοσης τῶν θρη-
σκευτικῶν πεποιθήσεων πού πρέπει νά ἐπιτρέπεται καί νά μήν
καταδιώκεται, καί τοῦ ἀναρμόστου προσηλυτισμοῦ, πού πρέ-
πει νά ἀπαγορεύεται. Σύμφωνα μέ τήν, κατά λέξιν, ἀπόδοση
τῆς γνώμης τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου, ὁ ἀθέμιτος προση-
λυτισμός «ἀντιστοιχεῖ σέ μία διαστροφή καί παραμόρφωση
αὐτῆς (δηλ. τῆς οὐσιώδους ἀποστολῆς καί εὐθύνης κάθε Χρι-
στιανοῦ καί κάθε Ἐκκλησίας). Συμφώνως πρός τήν ἰδίαν
ἔκθεση μπορεῖ νά λάβει τήν μορφήν ἐνεργειῶν προσφορᾶς
ὑλικῶν ἤ κοινωνικῶν ὠφελημάτων πρός τόν σκοπόν νά κερδη-
θοῦν νέα μέλη γιά μία ἐκκλησία ἤ ἀσκήσεως ἀναρμόστου πιέ-
σεως ἐπί ἀτόμων σέ κατάσταση δυστυχίας ἤ ἀνάγκης. Μπο-
ρεῖ ἀκόμη νά περιλαμβάνει τήν χρήση βίας ἤ πλύσεως ἐγκε-
φάλου. Γενικώτερα δέν εἶναι συμβιβαστός μέ τόν σεβασμό
τῆς ἐλευθερίας τῆς σκέψεως, τῆς συνειδήσεως καί τῆς θρη-
σκείας τῶν ἄλλων». Καί ἡ ἀπόφαση συμπληρώνει: «Λεπτομε-
ρής ἐξέταση τοῦ ἄρθρου 4 τοῦ νόμου 1363 / 1938 (περί προση-
λυτισμοῦ) ἀποδεικνύει ὅτι τά σχετικά κριτήρια πού υἱοθετεῖ ἡ
ἑλληνική νομοθεσία, συμβιβάζονται μέ τά προαναφερόμενα
εἰς ἥν ἔκταση διετυπώθησαν μόνον γιά νά τιμωρήσουν τόν
ἀνάρμοστο προσηλυτισμό, τόν ὁποῖον τό Δικαστήριο δέν χρει-
άζεται νά καθορίσει ἀφαιρετικά στήν παροῦσα περίπτωση».
Ὅπως φαίνεται μέ σαφήνεια ἀπό τό παρατεθέν ἀπόσπασμα
τῆς ἀπόφασης, τό Εὐρωπαϊκό Δικαστήριο δέχεται τό ἀξιόποι-
νο τοῦ ἀδικήματος τοῦ προσηλυτισμοῦ, πού χαρακτηρίζεται
ἀπό μία ἀθέμιτη προσπάθεια, μέ τή βοήθεια δολίων μέσων, μέ
σκοπό νά κερδηθοῦν νέα μέλη θρησκειῶν ἤ ἐκκλησιῶν, τά
ὁποῖα θά ἐγκαταλείψουν τή θρησκεία ἤ τήν ἐκκλησία στήν
ὁποία ἀνήκουν. Ἄρα, οἱ τά ἀντίθετα ὑποστηρίζοντες, σχετικά
μέ τό περιεχόμενο αὐτῆς τῆς ἀπόφασης, χιλιαστές τῆς Ἑλλά-
δος ἐξαπατοῦν καί παραπλανοῦν ἐνσυνειδήτως, ἐπιδιώκο-
ντες νά παραμείνουν ἀσύδοτοι νά ἀσκοῦν προσηλυτισμό σέ
βάρος τῶν ὀρθοδόξων, ἀπό τίς τάξεις τῶν ὁποίων ἀντλοῦν
τούς ὀπαδούς των.
Καί βέβαια ἡ κατάργηση τοῦ ἀξιοποίνου τοῦ προσηλυτι-
σμοῦ, ἄν ποτέ ἐπιχειρηθῆ, θά εἶναι ἀντισυνταγματική, δεδο-
μένης τῆς διατάξεως τοῦ ἄρθρου 13 παρ. 2 τοῦ ἰσχύοντος
Συντάγματος πού ἀπαγορεύει ἀπολύτως τόν προσηλυτισμό.
Καί ὁ κοινός νομοθέτης δέν μπορεῖ νά ἀγνοήσει τήν συνταγ-
ματική ἐπιταγή, πού σημειωτέον προστατεύει ὄχι μόνο τήν
ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀλλά κάθε γνωστή θρησκεία. Ἄλλωστε,
ὁ προσηλυτισμός διώκεται ὡς ἀξιόποινο ἀδίκημα σέ πολλές
εὐρωπαϊκές χῶρες καί ὑπάρχει πλῆθος καταδικαστικῶν
ἀποφάσεων τῶν δικαστηρίων των. Στήν πατρίδα μας οἱ δια-
τάξεις περί προσηλυτισμοῦ ἐφαρμόζονται ἀπό τά δικαστή-
ρια μέ μεγάλη φειδώ καί κατόπιν ἁπτῶν ἀποδείξεων ὅτι οἱ
κάθε φορά κατηγορούμενοι ἐχρησιμοποίησαν ὄντως παράνο-
μα καί ἀθέμιτα μέσα γιά νά μεταβάλλουν τό περιεχόμενο τῆς
θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν θυμάτων τους. Αὐτό ἔχει σάν
ἀποτέλεσμα πολλοί προσηλυτιστές (χιλιαστές, εὐαγγελικοί,
πεντηκοστιανοί κλπ.) νά ἀθωώνονται ἐλλείψει ἐπαρκῶν στοι-
χείων καί τελικά ἡ Ἐκκλησία νά παραμένει οὐσιαστικά ἀπρο-
στάτευτη ἀπό τήν ἐπιδρομή τῶν αἱρετικῶν πού δροῦν ἀσύδο-
τα καί καταλυτικά γιά τήν ἑνότητα τοῦ ὀρθοδόξου πληρώμα-
τος. Παρά ταῦτα, δέν μένουν ἱκανοποιημένοι, ἀλλά ζητοῦν νά
μήν καταδιώκονται οὔτε ὅπως τώρα, ὥστε τελείως ἐλεύθεροι
νά ἐπιδοθοῦν στήν λεηλασία τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας
μας καί νά ἐπιπέσουν ἐπ᾽ αὐτοῦ «ὡς λύκοι βαρεῖς μή φειδό-
μενοι τοῦ ποιμνίου» . Ἀπομένει νά ἰδοῦμε τί θά πράξει τώρα
ἡ κυβέρνηση...