Του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου
Οι τελευταίες μάσκες έπεσαν την περασμένη Κυριακή. Αύριο, πρώτη Κυριακή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, γιορτάζει η αληθινή πίστη, η Ορθοδοξία μας. Πώς να αποφύγει κανείς να συγκρίνει αυτές τις δύο Κυριακές; Πώς να μην παρασυρθεί σ΄ αυτή τη διαδρομή από την ψευτιά στην αλήθεια;
Εάν τη λέξη «Ορθοδοξία» θελήσει κάποιος να την ερμηνεύσει σύμφωνα με το νόημά της, θα οδηγηθεί στην «ορθή δόξα», στην «ορθή γνώμη», στην «ορθή γνώση» του Θεού, εξίσου όμως και στην «ορθή γνώση» του ανθρώπου. Μα, θα ρωτήσει κανείς, δεν ξέρουμε τον άνθρωπο; Δεν ξέρουμε τον εαυτό μας; Κι όμως! Αν και έπεσαν οι μάσκες της αποκριάς, τα καθημερινά μας προσωπεία παραμένουν. Όλοι μας γνωρίζουμε καλά, πως οι τόσοι ρόλοι που αναλαμβάνουμε καθημερινά επιβάλλουν διαφορετικές συμπεριφορές, διαφορετικούς χειρισμούς, διαφορετικούς τρόπους, προκειμένου να αντεπεξέλθουμε στις τόσο διαφορετικές ανάγκες και υποχρεώσεις μας. Και είναι τόσο γρήγορες αυτές οι εναλλαγές, που πράγματι έρχονται στιγμές που ξεχνάμε ποιοι αληθινά είμαστε. Δεν είναι, όμως, μόνον οι κοινωνικές υποχρεώσεις, που κρύβουν το αληθινό μας πρόσωπο. Είναι και πολλά στοιχεία, νοοτροπίες κληρονομημένες και συνήθειες επίκτητες, ελαττώματα και πάθη, χαρακτηριστικά του εαυτού μας, που θα θέλαμε να μην υπάρχουν, που τα νιώθουμε σαν ξένο σώμα, που μας βαραίνουν τα φτερά, στην προσπάθειά μας να πετάξουμε στις κορφές ευγενικών στόχων και ιδανικών. Ποιοι είμαστε αλήθεια; Πώς θα ξαναβρούμε τη χαμένη μας ταυτότητα;
Μπροστά μας η Μεγάλη Σαρακοστή, που έρχεται να μας καλέσει σε έναν στίβο κάθαρσης, απαλλαγής από εκείνα, που δεν ανήκουν στο φυσικό μας, νίκης επάνω σε εκείνα που μας κρατούν δέσμιους και μας εμποδίζουν να επιτύχουμε αυτά που πραγματικά διψά η καρδιά μας.
Αύριο δεν γιορτάζει ένα στείρο δόγμα, ούτε ένας επιφανειακός κώδικας ηθικής. Αύριο γιορτάζει όλο εκείνο το νέφος των αγίων και των ασκητών, όλων εκείνων των αγωνιστών του Χριστού, που περπάτησαν έναν δρόμο, με προορισμό τη φανέρωση του αληθινού εαυτού και των αληθινών μας πόθων. Αύριο τιμούμε εκείνους που αναζήτησαν την αληθινή τους φύση μέσα από την συνοδοιπορία με τον Χριστό, μιμούμενοι τον τρόπο με τον οποίο Εκείνος πολιτεύτηκε και με τον οποίο αποκάλυψε τον τρόπο ύπαρξης του ίδιου του Θεού Δημιουργού και Πατέρα. Δικές Του εικόνες είμαστε και μόνον ο ενσαρκωμένος Υιός Του μπορεί να μας διδάξει το νόημα της ζωής μας και τον τρόπο ομοίωσης με Αυτόν.
Σε ένα κόσμο αρπαγής και ιδιοτέλειας, υπολογισμών και απάνθρωπων συναλλαγών, ο Εσταυρωμένος Ιησούς, που μας περιμένει στο βάθος του δρόμου, μας αποκαλύπτει τίνος Πρωτοτύπου είμαστε εικόνες: Εικόνες Θεού με απύθμενη φιλανθρωπία, Θεού προσφοράς, κεράσματος ζωής και ανεξάντλητων σπλάχνων οικτιρμού.
Πρόσκληση συνάντησης με Αυτόν τον Θεό, πρόσκληση συνάντησης με τον ίδιο τον εαυτό μας έρχεται να μας απευθύνει ο στίβος της Σαρακοστής. Κι αν η νηστεία, όχι μόνο της τροφής, αλλά όλων εκείνων, που αμαυρώνουν την αυθεντική φύση μας, φαντάζει επώδυνη και δυσβάσταχτη, θα τη δούμε να γίνεται, μέρα με τη μέρα, εβδομάδα με τη εβδομάδα, ελαφρύτερη, καθώς η αλλοτριωμένη μας ψυχή θα ξαναβρίσκει την αυθεντικότητα της. Η Ορθοδοξία είναι φίλη και φιλτάτη, ακριβώς διότι φανερώνει τον ίδιο μας τον εαυτό, τον αγαπημένο, αλλά και κρυμμένο εαυτό, τον κακοποιημένο από τις συνέπειες μιας αρχέγονης πτώσης και τα τραύματα μιας προσωπικής μας αμέλειας.
Μέσα σε ένα κυκεώνα βίας, φρίκης, απονιάς και ασυδοσίας, η Ορθοδοξία προβάλλει τον αυθεντικό άνθρωπο, τον εξαγιασμένο άνθρωπο, την εικόνα του Θεού, την ελπίδα για την αποκατάσταση των απαρασάλευτων πνευματικών νόμων της αγάπης και της δικαιοσύνης, που ο ίδιος ο Θεός εγκατέστησε στην κάθε ψυχή. Καθώς αύριο οι εικόνες θα περιφέρονται γύρω από τους ναούς, ίσως η χάρη του Θεού μας αξιώσει να ατενίσουμε στο κάθε πρόσωπο της ενορίας μας, στην κάθε ζωντανή εικόνα του Θεού, έναν εν δυνάμει άγιο, έναν εν δυνάμει σωτήρα του κόσμου. Έναν σωτήρα, όχι των μεγάλων έργων και των μεγαλειωδών διπλωματικών επιτυχιών, αλλά της άγιας ζωής, που με την αυθεντικότητά του κρατεί ζωντανή την εικόνα του Θεού μέσα στον κόσμο και πείθει με το παράδειγμά του, πως ο Θεός δημιούργησε ζωή, μόνον ζωή, που τη χαρίζει απλόχερα στα πλάσματά του να την ζήσουν ενωμένα, συμφιλιωμένα και ελεύθερα από τους νόμους της ύλης, τους νόμους της απληστίας και της βασανιστικής εγωπάθειας.
Στο δρόμο της Μεγάλης Σαρακοστής, στο δρόμο της συνάντησης με την αλήθεια του κόσμου και του εαυτού μας, ας βρεθούμε όλοι συνοδοιπόροι.
«Δημοκρατία», 19/3/2016