Μητροπολίτης Δημητριάδος Γρηγόριος Ε´ (1838-1907)
ΤΟΥ π. ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΑΝ. ΣΥΡΕΓΓΕΛΑ, ΔΙΔΑΚΤΟΡΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ, πτ. ΠΑΝΤΕΙΟΥ, ΕΦΗΜΕΡΙΟΥ Ι.Ν. ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΒΟΛΟΥ
Η ἀρχιερατεία τοῦ Γρηγορίου ἦτο μακρόβιος καί πολυκύμαντος. ῎Εζησεν εἰς τό μεταίχμιον τῆς δούλης καί ἐλευθέρας ῾Ελλάδος καί ἐβίωσεν τήν πραγματοποίησιν τοῦ ῾Οράματος ὡς πρωταγωνιστής. ῾Ο Γρηγόριος Βυζάντιος, ὁ ἐπονομαζόμενος Φουρτουνιάδης, («...καί (Γρηγοράκης) ἐπωνομούμενος σκωπτικῶς...»), κατήγετο ἀπό τό Φαναράκι Βοσπόρου τῆς Κωνσταντινουπόλεως, γεννηθείς τῷ 1838. ῏Ητο ἀνεψιός τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Γρηγορίου Φουρτουνιάδου τοῦ ΣΤ´, τοῦ ἀπό Σερρῶν. ᾿Απεφοίτησε ἀπό τήν Θεολογικήν Σχολήν τῆς Χάλκης. ῾Υπηρέτησε ὡς Μέγας ᾿Αρχιδιάκονος τοῦ Πατριαρχείου μέχρι τῆς 2ας ᾿Απριλίου τοῦ 1870, ὅτε ἐξελέγη Δημητριάδος. ῾Ο Δωρόθεος Σχολάριος, ὁ προκάτοχός του, σχολιάζει τήν ἐκλογήν του ὡς ἑξῆς· «...ὅτε Παναγιώτατος καί Σεβασμιώτατος κ. Γρηγόριος, ἴσως ἐν ἀγνοίᾳ καί ἀφελείᾳ παραπεισθείς, καί σύν τῇ ὑποσχέσει, ὅτι διάδοχον τοῦ Δωροθέου εἰς τήν Δημητριάδα οἱ δολιευόμενοι αὐτόν καί πρίν, ἐγκαταστήσουσι τόν ἀνεψιόν αὐτοῦ, ὅπερ καί ἐγένετο, σφετερισθέντων παρ' αὐτοῦ τήν Δημητριάδα, καί κατόπιν εἰς ἐνέργειαν θέντων τάς σκευωρίας, καί ἀνόσια χαλκεύματα διά τήν Λάρισσαν».
῾Ο Γρηγόριος λαμβάνει μέρος εἰς τήν ἐπανάστασιν τοῦ 1878. ῞Ενεκα τῆς συμμετοχῆς του μετά τήν καταστολήν της ἐξορίζεται ἀπό τήν Τουρκικήν Κυβέρνησιν καί ἐπιστρέφει εἰς τήν Δημητριάδα μετά τό 1881.
Διά λόγους ὑγείας παρῃτήθη ὁ Γρηγόριος τήν 1ην ᾿Ιουνίου τοῦ 1890. ῾Η ῾Ιερά Σύνοδος συνέστησεν ἐπισκοπικήν τριμελῆ ἐπιτροπήν πρός διεκπεραίωσιν τῶν ἀναγκῶν τῆς ἐπαρχίας Δημητριάδος. Μετά ἓν ἔτος, τῇ εἰσηγήσει τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου, ἐπανέρχεται εἰς τά καθήκοντά του. Οὐσιαστική ἦτο ἡ παρέμβασίς του μετ' ἄλλων προκρίτων τῆς πόλεως τοῦ Βόλου εἰς τόν ἀτυχῆ πόλεμον τοῦ 1897, ὅτε, τῇ δυναμικῇ παρεμβάσει του ἐσώθη ἡ πόλις ἀπό βεβαίας πυρπολήσεως. Περέμεινεν εἰς τόν θρόνον τῆς Δημητριάδος μέχρι τοῦ θανάτου του, ὅστις ἐπῆλθεν τῇ 19η ᾿Ιουλίου τοῦ 1907.
῾Η ἔλλειψις μονίμου ἐπισκοπείου συνεχίζεται καί διά τόν ἀρχιερέα Γρηγόριον Φουρτουνιάδην. ᾿Επί τῶν ἡμερῶν του τήν δαπάνην τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου τήν καταβάλλει ὁ Δῆμος Παγασῶν. Πρός τοῦτο ἀνεγράφετο κονδύλιον εἰς τόν Δημοτικόν προϋπολογισμόν ὡς δαπάνη - ἐνοίκιον κατοικίας τοῦ ἀρχιερέως. Κατά τήν τελευταίαν δεκαετίαν τῆς ἀρχιερατείας του, ὁ Γρηγόριος Φουρτουνιάδης ἀπέκτησεν ἰδιόκτητον οἴκημα ἐγγύτατα τοῦ ῾Ιεροῦ Ναοῦ τῶν ῾Αγίων Θεοδώρων. Τοῦτο διά δωρεᾶς αἰτίᾳ θανάτου κατέλιπεν εἰς τό νεοσύστατον Πτωχοκομεῖον τῆς Φιλοπτώχου ἀδελφότητος.
᾿Επί ἡμερῶν Γρηγορίου Φουρτουνιάδου (1870-1907) ἡ Δημητριάς κατεῖχεν εἰς τήν τάξιν τῆς προκαθεδρίας τήν 69ην θέσιν.
῾Ο Γρηγόριος Φουρτουνιάδης ἐτάφη ὄπισθεν τοῦ ῾Ιεροῦ τοῦ Ναοῦ τῶν ῾Αγίων Θεοδώρων Βόλου εἰς τήν συνοικίαν τῶν Παλαιῶν ἐγγύτατα καί τοῦ ἰδιοκτήτου ἐπισκοπικοῦ Μεγάρου. ᾿Επί Μητροπολίτου Δημητριάδος Χριστοδούλου τά ὀστᾶ ἐτοποθετήθησαν ἐντός τοῦ ῾Ιεροῦ τοῦ ὡς ἄνω ναοῦ. [Πληροφορίαι προσωπικαί]
Τήν 11ην Αὐγούστου τοῦ 1902 ἀνεπαύθη ἐν Κυρίῳ ὁ ἐπίσκοπος Χαλκίδος Εὐγένιος Δεπάστας. Τό ἐπισκοπικόν κενόν ἐκαλύφθη μετά τήν παρέλευσιν τετραετίας, ὅτε ἐξελέγη ὁ Παντελεήμων Κριεζῆς, τήν 1ην ᾿Ιουλίου τοῦ 1906. Κατ' αὐτό τό χρονικόν διάστημα 1902-1906, ὁ Δημητριάδος Γρηγόριος Φουρτουνιάδης ἐχειροτόνησεν δύο ἱερεῖς διά τόν ναόν τῶν Τριῶν ῾Ιεραρχῶν Σκιάθου· ᾿Εχειροτόνησεν τόν Γρηγόριον ᾿Επ. Καλοειδῆ, το 1901, καί τόν ᾿Απόστολον Δημ. ᾿Αποστόλου, τό ἔτος 1904, ὡς πληροφορεῖ ὁ π. Γεώργιος ᾿Αθ. Σταματᾶς, (῾Ο ῾Ιερός Μητροπολιτικός Ναός Τριῶν ῾Ιεραρχῶν Σκιάθου, Σκιάθος 1998, σσ. 65 - 66.) ὑ
Πηγή· ᾿Ι. Π. Συρεγγέλα· «῾Η ἐπαρχία Δημητριάδος 1821-1923», ἀνέκδοτος διδακτορική διατριβή, Α.Π.Θ.
