Ψάχνοντας τό Φῶς μέ τόν χρωστήρα!
ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΤΟΥΝΗ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΟΥ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
Ημεγαλύτερη εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νά μιμεῖται τό Θεό. ῞Ολη ἡ ἀσκητική τῆς ᾿Εκκλησίας μας καί ὁ πνευματικός ἀγώνας μέσα στή μακρόχρονη ᾿Ορθόδοξη Παράδοσή μας βρίσκεται ἀκριβῶς σ' αὐτό τό σημεῖο· νά κάνει τόν πιστό μιμητή τοῦ Χριστοῦ, μέχρι πού αὐτή ἡ μίμηση νά τόν ὁδηγήσει στήν κατά χάριν υἱοθεσία καί θέωση. Μία ἀπό τίς πλέον σημαντικές ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ δημιουργική. Μ' αὐτή τήν ἐνέργεια ὁ οὐράνιος Πατέρας διά τοῦ Υἱοῦ καί ἐν ῾Αγίῳ Πνεύματι δημιουργεῖ τόν σύμπαντα κόσμο, τόν συντηρεῖ καί τόν προστατεύει. ῾Ο πιστός, καθώς μιμεῖται τό Θεό, γεμίζει ἀπό τή Θεία Χάρη καί ἔτσι πληρώνεται ἡ καρδιά του ἀπό χαρά καί εὐτυχία.
Αὐτή τήν εὐλογημένη μίμηση τῆς δημιουργικῆς ἐνέργειας τοῦ Θεοῦ ἐπιτυγχάνει κάθε καλλιτέχνης. ῾Ο Θεός ἀπό τό μή ὄν δημιουργεῖ τά πάντα. ῾Ο καλλιτέχνης ἀπό τήν προϋπάρχουσα ὕλη λαμβάνει τά ἀπαραίτητα στοιχεῖα, πού εἶναι ἄσχετα μεταξύ τους, τά ἐναρμονίζει καί δημιουργεῖ τό δικό του ἀριστούργημα. ῞Οταν τελειώνει τό ἔργο του, αἰσθάνεται τόσο ὁλοκληρωμένος καί ὁ ἴδιος, πού αὐτό τοῦ δίνει τό κίνητρο νά συνεχίσει τήν καλλιτεχνική του πορεία.
῎Αν αὐτό συμβαίνει μέ κάθε τέχνη, τότε μέ τίς λειτουργικές τέχνες ὁ καλλιτέχνης ὄχι ἁπλῶς αἰσθάνεται τή χαρά τῆς δημιουργίας, ἀλλά κυριολεκτικά ἀνεβαίνει στά ὑψίπεδα τῆς θεολογίας καί τῆς θεογνωσίας. Οἱ λειτουργικές τέχνες εἶναι καρπός προσευχῆς καί ταυτόχρονα εἶναι καί ἐργαλεῖα προσευχῆς. Καθίστανται ἔτσι κανάλια ἐπικοινωνίας τοῦ κτιστοῦ μέ τό ἄκτιστο. ῾Ο λειτουργός αὐτῆς τῆς ἐπικοινωνίας εἶναι ὁ καλλιτέχνης, ὁ ἱεροψάλτης, ὁ ἁγιογράφος, ὁ ἐκκλησιαστικός ἀρχιτέκτονας, ὁ ξυλογλύπτης, ὁ ὑφαντής, ὁ κεντητής, ὁ ἀργυροχρυσοχόος. ῾Ο καθένας μέ τά ὑλικά πού διαθέτει, θεολογεῖ καί σ' αὐτή τή θεολογία μυεῖ καί τούς πιστούς πού ἀπολαμβάνουν τό ἔργο του.
Μ' αὐτή τήν ἐπίγνωση τῆς θεολογίας διά τῶν χρωμάτων καί τοῦ χρωστῆρος ξεκίνησε, μέ τήν παρότρυνση καί τίς εὐλογίες τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. ᾿Ιγνατίου, στίς 10 ᾿Οκτωβρίου τοῦ 1999 ἡ Σχολή ῾Αγιογραφίας «Διά χειρός» τῆς ῾Ιερᾶς μας Μητροπόλεως καί συνεχίζει τήν ὄμορφη πορεία της μέχρι σήμερα. ῾Ο πρῶτος στόχος τῆς δημιουργίας της ἦταν ἀκριβῶς νά δώσει στούς ἐνασχολούμενους μέ τήν ἱερή αὐτή τέχνη τή χαρά τῆς μιμήσεως τοῦ Δημιουργοῦ καί τή βαρύτητα πού ἔχουν τά ἀποτελέσματα αὐτῆς τῆς μιμήσεως γιά τούς ἴδιους καί τούς κοινωνούς τῶν ἔργων τους. ῾Ο δεύτερος στόχος ἦταν νά δώσει μία πρακτική διέξοδο στά ἐπαγγελματικά καί οἰκονομικά ἀδιέξοδα ἀρκετῶν νέων τῆς ἐποχῆς μας. Μέσα ἀπό τή «Διά χειρός» ἡ ᾿Εκκλησία συνεχίζει νά δίνει τό μήνυμα πώς ἡ ἐργασία, ἡ συνέπεια, ἡ εὐαισθησία καί ἡ σωστή ἐπαγγελματική συμπεριφορά μποροῦν νά βοηθήσουν πρακτικά τόν νέο, πού ἡ σκληρότητα τοῦ κοινωνικοῦ γίγνεσθαι τόν ἐμποδίζει στήν ἐπαγγελματική καί οἰκονομική του ἀποκατάσταση.
Τόν πρῶτο στόχο ἡ «Διά χειρός» προσπαθεῖ νά τόν πετύχει μέ τά θεωρητικά μαθήματα πού περιλαμβάνει στό πρόγραμμά της, μέ τίς ὁμιλίες, τίς διαλέξεις, τό συνέδριο καί ὅλες τίς ὑπόλοιπες ἐκδηλώσεις πού ὀργανώνει κατά καιρούς. Στόχος ὅλων αὐτῶν εἶναι νά καταλάβουν οἱ σπουδαστές τή σημασία καί τή βαρύτητα τοῦ λειτουργήματος τοῦ ἁγιογράφου. Τό δεύτερο στόχο τόν ἔχουν ἐπιτύχει οἱ ἴδιοι οἱ ἀπόφοιτοι τῆς Σχολῆς. ῞Οσοι, ἀφοῦ ἔλαβαν τό πτυχίο τους, ἀσχολήθηκαν μέ τή φιλοτέχνηση ἱερῶν εἰκόνων καί τήν ἁγιογράφηση Ναῶν, δέν ἔχουν μείνει χωρίς ἐργασία, βγάζοντας εἴτε τό μεροκάματό τους, εἴτε ἕνα βοηθητικό εἰσόδημα στό κύριο εἰσόδημα τῆς οἰκογενείας τους.
Σ' αὐτό τό δεύτερο στόχο κινεῖται καί ἡ προσπάθεια τῆς Σχολῆς νά δημιουργήσει ἕνα ἐργαστήριο μέσα στό ὁποῖο θά ἐπιτελεῖται ἡ εἰρηνόχυτη τέχνη τῆς εἰκονογραφίας καί θά βοηθοῦνται ἐπαγγελματικά καί οἰκονομικά ὅσοι καλλιτέχνες θά συμμετέχουν σ' αὐτό. Τό ἐργαστήριο ἔχει τύχει πολύ θετικῆς ὑποδοχῆς καί οἱ παραγγελίες πού ὑπάρχουν σέ ἐκκρεμότητα δημιουργοῦν τήν ἀνάγκη καί γιά καινούρια χέρια εἰκονογράφων.
῞Ολη ἡ ἐργασία πού ἐπιτελεῖται στή σχολή παρουσιάζεται κάθε χρόνο στήν ἐτήσια ἔκθεση πού διοργανώνεται. Σ' αὐτή τήν ἔκθεση λαμβάνουν μέρος οἱ σπουδαστές τοῦ ἐπαγγελματικοῦ καί τοῦ ἐρασιτεχνικοῦ τμήματος, τοῦ τμήματος συντηρήσεως ἔργων τέχνης, τοῦ παιδικοῦ τμήματος, καθώς καί οἱ καθηγητές μέ δικά τους ἔργα. Κυρίως ὁ στόχος εἶναι νά ἔλθει τό πλατύ κοινό σέ ἐπαφή μέ τή σωστή εἰκόνα, μέ τό αὐθεντικό ἀντικείμενο τέχνης, μέ τό σωστό ἐργαλεῖο προσευχῆς καί ὄχι μέ τίς φτηνές χάρτινες καρικατοῦρες, μέ τίς ἀπατεωνίστικες μεταξοτυπίες, πού πλασάρονται ὡς χειροποίητες σ' ὅσους δέ γνωρίζουν καί μέ τίς ἀμέτρητες ἄλλες κακοτεχνίες, πού κυκλοφοροῦν ἀνεμπόδιστα καί ἐλεύθερα στό ἐμπόριο. ῾Η φτήνια καί ἡ εὐτέλεια σκοτώνουν τήν ὀμορφιά καί τήν αὐθεντικότητα πού κρύβει μέσα του αὐτό τό ἔργο ψυχῆς, πού ὀνομάζεται εἰκόνα. ῾Η Σχολή ῾Αγιογραφίας «Διά χειρός» μέ τίς παραγγελίες της θέλει νά μάθει στούς ἀνθρώπους νά περιφρονοῦν τά ὑποκατάστατα τῶν εἰκόνων καί νά διαλέγουν τίς ἀληθινές εἰκόνες, ἔτσι ὥστε νά ἔχουν στά χέρια τους πραγματικά πολύτιμα ἐργαλεῖα προσευχῆς, ὅπως ταιριάζει στή λατρεία τοῦ Θεοῦ μας.
Δημοσίευμα από την Πληροφόρηση Τεύχος Οκτωβρίου 2010
Φωτογραφίες
- Αγιογραφίας
- Έργα Σχολής Αγιογραφίας "Διά Χειρός"
- Ἡ Παναγία στήν Ὀρθόδοξη Βυζαντινή Εἰκονογραφία - (Οἱ εἰκονογραφικοί τύποι τῆς Παναγίας)