Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος

κ.κ. Χριστοδούλου

Περιοδικό Πληροφόρηση, Σεπτέμβριος 1985

Τό θέμα τῆς Μασωνίας, αὐτῆς δηλ. τῆς μυστικῆς ὀργάνω-
σης, πού ἐμφανίζεται μέ κοινωνικούς σκοπούς ἀλληλεγ-
γύης μεταξύ τῶν μελῶν της, ἐνῶ, παράλληλα, ἔχει κατ᾽ ἐπα-
νάληψιν καταγγελθῆ σάν σκοτεινή καί κλειστή ὁμάδα ἀνθρώ-
πων μέ ὕποπτους σκοπούς, βρίσκεται συχνά στό προσκήνιο
τῆς ἐπικαιρότητος. Ἐξ ἀπόψεως θρησκευτικῆς, ἔχει πάλι κατ᾽
ἐπανάληψιν διευκρινισθῆ ὅτι ἡ Μασωνία δέν εἶναι ἕνα ἁπλό
κοινωφελές σωματεῖο, ὅπως θέλουν νά λένε οἱ μασόνοι, ἀλλά
μία θρησκευτική αἵρεση, ὅπως τήν χαρακτηρίζει ἡ Καθολική
Ἐκκλησία ἤ μιά ἄλλη θρησκεία ξένη πρός τόν Χριστιανισμό,
ὅπως ἔχει ἀποφανθῆ ἡ δική μας Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
Τό ὅλο ζήτημα ἔχει τεράστιες πρακτικές προεκτάσεις γιά
τούς πιστούς χριστιανούς που διερωτῶνται ἄν μπορεῖ κανείς
νά ἀνήκει στή Μασωνία καί νά εἶναι, συγχρόνως, συνειδητό
μέλος τῆς Ἐκκλησίας. Στό ἐρώτημα αὐτό ἔχει ἀπό πολλά
χρόνια δοθῆ ἀπάντησι ἀρνητική τόσο ἀπό τήν πλευρά τῆς
Ὀρθόδοξης, ὅσο καί ἀπό τήν πλευρά τῆς Καθολικῆς Ἐκκλη-
σίας. Καί ἡ ἀπάντησι αὐτή προῆλθε ὕστερα ἀπό διεξονυχι-
στική ἔρευνα τῶν τυπικῶν τῆς Μασωνίας, τῶν «δογματικῶν»
της διδασκαλιῶν καί γενικά τοῦ ὅλου περιγράμματος μέσα
στό ὁποῖο κινεῖται ἡ ὀργάνωση αὐτή. Πρόσφατα μάλιστα καί
οἱ δύο αὐτές Ἐκκλησίες ἐπανέλαβαν τίς θέσεις τους αὐτές,
ὥστε νά μή μένει καμμιά ἀμφιβολία ὡς πρός τή στάσι πού
παίρνουν ἀπέναντί της.

Πιό συγκεκριμένα, ἡ Ἁγία Ἕδρα τῆς Καθολικῆς Ἐκκλη-
σίας, μέ ἐπιστολή τῆς Ἱ. Συνόδου γιά τή Διδασκαλία τῆς Πί-
στεως, ὑπό ἡμερομηνία 18 Ἰουλίου 1974 , ἀπαντώντας στό
ἐρώτημα ἄν ἐξακολουθεῖ νά ἰσχύει ἡ διάταξι τοῦ ἄρθρου
2335 τοῦ Κώδικος Κανονικοῦ Δικαίου, πού ἀπαγορεύει ἐπί
ποινῇ ἀφορισμοῦ στούς Καθολικούς νά γίνωνται μέλη Μασο-
νικῶν Στοῶν, ἀπεφάνθη ὅτι ἡ ἀπαγόρευσις ἰσχύει, γιατί τί-
ποτε δέν ἄλλαξε στή δομή καί τή διδασκαλία τῆς Μασωνίας.
Ἡ δήλωση ἐπαναλήφθηκε ἀπό τό αὐτό ὄργανο τοῦ Βατικα-
νοῦ στίς 17 Φεβρουαρίου 1981 καί μάλιστα μέ περισσότερη
σαφήνεια, ἀπαγορεύοντας, ταυτόχρονα, στίς τοπικές Συνό-
δους τῶν Ἐπισκόπων νά ἀποφαίνονται μέ βάσι συγκεκριμέ-
νες περιπτώσεις πώς αὐτές θά μποροῦσαν, τάχα, νά ἐξαιρε-
θοῦν τοῦ κανόνος αὐτοῦ. Δηλ. ἀπαγορεύθηκε νά γίνεται ἐπί
συγκεκριμένης βάσεως κρίση περιπτώσεων προσχωρήσεως
Καθολικῶν στή Μασωνία χωρίς ταυτόχρονη κύρωσι σέ βάρος
τους μέ τόν ἀφορισμό, δηλ. τήν ἀποκοπή ἀπό τήν Ἐκκλησία.
Τελευταῖα, ἐπίσης, ἡ Καθολική Ἱεραρχία τῆς Γερμανίας
ἔδωσε στή δημοσιότητα εὐρεῖα δήλωσί της πού ἀναφέρεται
στά ἀποτελέσματα ἑνός ἀνοικτοῦ διαλόγου πού ἐπιχειρήθη-
κε ἀπό τό 1974 μέχρι τό 1980 μεταξύ τῆς Καθολικῆς Ἐκκλη-
σίας τῆς Γερμανίας καί τῶν Μεγάλων Ἡνωμένων Μασονικῶν
Στοῶν τῆς Γερμανίας. Οἱ Γερμανοί Ἐπίσκοποι, ἀφοῦ ἀνέλυ-
σαν τίς ἐσωτερικές δομές τῆς Μασωνίας καί τά σημεῖα
ἐκεῖνα μέ τά ὁποῖα ἀσχολοῦνται ταυτόχρονα οἱ χριστιανικές
Ἐκκλησίες καί ἡ Μασωνία, κατέληξαν στό συμπέρασμα «ὅτι
ἀποκλείονται ἀμοιβαίως τό νά ἀνήκει κανείς στήν Καθολική
Ἐκκλησία καί στή Μασωνία». Ἡ θεώρησι, ἀπό τή σκοπιά τῆς
Μασωνίας, ὡρισμένων κρίσιμων ζητημάτων ὅπως εἶναι π.χ. ἡ
αὐθεντία τοῦ Θείου λόγου σέ σχέσι μέ τόν ρελατιβισμό τῶν
μασώνων, ἡ δυνατότητα συλλήψεως τῆς ἀπόλυτης ἀλήθειας,
ἔστω κι ἄν αὐτή ἀποκαλύπτεται ἀπό τόν ἴδιο τό Θεό, ἡ οὐσία
τῆς θρησκείας, ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ καί τῆς ἀποκάλυψής Του, ἡ
χρῆσι συμβόλων καί τελετῶν, ἡ τελειοποίησι τοῦ ἀνθρώπου
κ.λπ. γίνονται κατά τρόπο τελείως διάφορο καί ἀντίθετο ἀπό
ἐκεῖνον πού ἐφαρμόζει ἡ Ἐκκλησία, ἔχουσα ὑπ᾽ ὄψιν της τή
διδασκαλία τῶν Εὐαγγελίου καί τήν Παράδοση τοῦ Χριστια-
νισμοῦ. Καί ἡ δήλωσι γιά τή γερμανική Μασωνία καταλήγει
ὡς ἑξῆς: «Ἔστω κι ἄν ἡ Μασωνία, ἐξ αἰτίας τῶν διωγμῶν
πού ὑπέστη κατά τή ναζιστική περίοδο, δέχθηκε μιάν ἀλλαγή
σέ ὅ,τι ἀφορᾶ ἕνα ἀνοιγμά της πρός ὡρισμένα κοινωνικά σύ-
νολα, ἐν τούτοις παραμένει πιστή στόν τρόπο τῆς σκέψεώς
της, στή θεμελιώδη της δομή καί στή δραστηριότητά της... Οἱ
ἔρευνες πού ἔγιναν πάνω στά μασωνικά τυπικά καί στή μα-
σωνική πνευματικότητα, ἀπέδειξαν καθαρά ὅτι ἀποκλείεται
νά ἀνήκει κανείς ταυτόχρονα στή Καθολική Ἐκκλησία καί στή
Μασωνία» .
Τό ἴδιο ἀπόλυτη εἶναι ἡ θέσι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας
ἀπέναντι στή Μασωνία. Ἤδη ἀπό τό 1975 τό Οἰκουμενικόν
Πατριαρχεῖον, ὕστερα ἀπό πληροφορία ὅτι ἱδρύθηκε στόν
Γαλατᾶ Κων/πολεως μασωνική Στοά, μέ ἀνακοίνωσί του
ἀπεδοκίμασε τήν ἑταιρεία αὐτή. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου
Κυπριανός, πού ὡς γνωστόν εἶναι καί Ἐθνομάρτυρας, ἐξέδω-
σε στίς 2 Φεβρουαρίου 1815 ἀφορισμό ἐναντίον τῶν Μασώ-
νων. Τό 1930 ἡ Μεγάλη Διορθόδοξος Ἐπιτροπή πού συνῆλθε
στό Ἅγιον Ὄρος, ἐχαρακτήρισε τήν Μασωνία «ὡς σύστημα
ἀντιχριστιανικόν καί πεπλανημένον». Στίς 12 Ὀκτωβρίου
1933 ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μέ εἰδική
«Πράξι» της ἀπεφάνθη ὅτι ἡ Μασωνία ἀποτελεῖ μυσταγωγι-
κό σύστημα, κατ᾽ ἀπομίμησι τῶν ἀρχαίων Μυστηριακῶν θρη-
σκειῶν, τῶν ὁποίων ἀποτελεῖ συνέχειαν καί ἀναβίωσιν. Στή
συνέχεια ἡ «Πράξις» ἀποφαίνεται ὅτι ἡ Μασωνία εἶναι μυ-
στηριακή θρησκεία πού σάν τέτοια ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ
τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀπαριθμεῖ δέ τά στοιχεῖα πού πεί-
θουν περί αὐτοῦ ὅπως εἶναι π.χ. ἡ ὕπαρξι ναῶν, μυστηρίων,
τελετῶν, μυήσεων, ἱεραρχικῆς τάξεως, δογματικῆς διδασκα-
λίας περί Θεοῦ, κόσμου καί ἀνθρώπου. Καί συμπεραίνει ὅτι
«εἶναι ἀσυμβίβαστος ὁ ἀληθής καί γνήσιος Χριστιανισμός
πρός τήν Μασωνίαν». Τήν ἴδια «Πράξι» ἐπανέλαβε ἡ Ἱεραρ-
χία τῆς Ἐκκλησίας μας καί τόν Νοέμβριον τοῦ 1972, ὁπότε
μάλιστα καί κάθε ἕνα ἀπό τά μέλη της ὑπέγραψε ἀτομική
Δήλωσι ὅτι δέν ἀνήκει σέ καμμιά μασονική Στοά, καί τοῦτο
γιά νά διαψευσθοῦν ἅπαξ διά παντός οἱ φῆμες ὅτι τάχα καί
Ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας μας ἀνήκουν στή Μασωνία.
Οἱ θέσεις αὐτές, ὅπως ἀντιλαμβάνεσθε, εἶναι μελετημένες
καί ἀπαρασάλευτες. Θά ἀλλάξουν μόνο ἄν ἡ Μασωνία ἀπο-
βάλει τόν θρησκευτικό της χαρακτῆρα, γίνει ἕνα κοινό φιλαν-
θρωπικό ἤ ἀλτρουϊστικό Σωματεῖο καί ἀνοίγουσα τίς πύλες
της διάπλατα, ἀφήσει σέ ὅποιον θέλει τή δυνατότητα νά μπῆ
μέσα, νά γίνει μέλος της φανερά καί χωρίς συνωμοτική μυ-
στικότητα.

1. Βλ. «Documentation Cathοlique», No 1807/ 1981 , σ. 44ἑπ.