Ιστορία και σύνθεση της ενορίας της Αγίας παρασκευής Βόλου

Η ενορία της Αγίας Παρασκευής Βόλου, με κέντρο τον ομώνυμο ναό της, βρίσκεται περιφερειακά, βορειοδυτικά της πόλεως Βόλου και στις παρυφές του Πηλίου.

Η ιστορία της ενορίας αυτής ξεκινάει το 1888, όταν με την πρωτοβουλία των τότε χωρικών κτίσθηκε ο πρώτος ναός της Αγίας Παρασκευής στην θέση που σήμερα βρίσκεται το ομώνυμο προσκυνητάρι. Ως κτήτορες του πρώτου αυτού ναού φέρονται ο Γεώργιος Μπούσιας και ο Νικόλαος Αναγνωστόπουλος. Από τον παλαιό ναό διασώζονται σήμερα οι Δεσποτικές εικόνες, η χαριτόβρυτος ιερά εικόνα της Αγίας, που εκτίθεται στο τέμπλο του σημερινού ναού, καθώς και πλείστες φορητές εικόνες, έργα κυρίως του 19^ου αιώνα.

Ο σημερινός Ναός άρχισε να χτίζεται το έτος 1960 χάρη στις γενναιόδωρες συνδρομές των αειμνήστων ευεργετών Ευτυχίας Παπαφιλίππου και Βασιλικής  Ίττη-Ζαπαντούλη. Τα εγκαίνια του Νέου Ιερού Ναού τελέσθηκαν τον Ιούνιο του 1968 δια χειρών του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δημητριάδος κυρού Δαμασκηνού και των εφημερευόντων Ιερέων Χρήστου Καλοδήμου και Βασιλείου Λασπιά. Εκτός των ανωτέρω εχρημάτισαν εφημέριοι της Αγίας Παρασκευής και οι κάτωθι:  Δημήτριος Μπέλλος, Βάϊος Κωλοφωτιάς, Αριστείδης Θωμαϊδης, Ρωμανός Ζέρβας και Αθανάσιος Φραγκόπουλος.

Εντός της Ενορίας εκτός από το Ναό της Αγίας Παρασκευής βρίσκονται και το παρεκκλήσιο της Αγίας Μαρίνας, το παρεκκλήσιο των Αγίων Πάντων στο συγκρότημα του Γηροκομείου Βόλου, ο Ναός της Αγίας Κυριακής που ανοικοδομείται από το 2002 στην ομώνυμη συνοικία των εργατικών κατοικιών, ο Ναός που τιμάται στην Παναγία Ξενιά και τον Άγιο Ευφημιανό, καθώς και το Εκκλησάκι της πλατείας (θέση της Αγίας Τραπέζης του παλαιού Ναού Αγίας Παρασκευής) που αφιερώθηκε πρόσφατα στον Άγιο Ευφρόσυνο τον Μάγειρο, προστάτη του Σπιτιού Γαλήνης της Ενορίας.

Αυτή η περιοχή της σημερινής Ενορίας παλαιά ήτανε εκτός σχεδίου πόλεως με λίγες κατοικίες ανάμεσα στα καλλιεργούμενα χωράφια. Σήμερα είναι μια αναπτυσσόμενη ενορία του Βόλου, που τα τελευταία χρόνια σταδιακά μεγαλώνει και αναπλάθεται, διατηρώντας ταυτόχρονα τα παραδοσιακά στοιχεία και την απλότητα της παλαιάς γειτονιάς. Τα κύρια κτίσματα μέσα της είναι παραδοσιακές οικογενειακές μονοκατοικίες με εξαίρεση λίγες Εργατικές πολυκατοικίες στην συνοικία της Αγίας Κυριακής.

Η Ενορία έχει πάνω από 2000 κατοίκους, κυρίως της μεσαίας τάξης, με λίγους μετανάστες και μία συνοικία Ρωμών. Στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής εφημερεύουν δύο ιερείς: ο πρωτοπρεσβύτερος Κωνσταντίνος Φλάκης (από το 1992), ο οποίος είναι και ο προϊστάμενος του Ναού, και ο πρεσβύτερος Αλέξανδρος Γκάτσιτς (από το 2004). Εκτός από το Ναό της Αγίας Παρασκευής οι ιερείς εξυπηρετούν τα παρεκκλήσια και το ναό της Αγίας Κυριακής. Οι Επίτροποι του ιερού ναού είναι πέντε, τέσσερις άνδρες και μια γυναίκα.

Οργάνωση της ενοριακής ζωής και το ποιμαντικό έργο στην ενορία της Αγίας Παρασκευής Βόλου

Ναός της Αγίας Παρασκευής είναι το κέντρο της ενοριακής ζωής και όλων των ποιμαντικών έργων. Ως οικοδόμημα τηρεί όλες τις προϋποθέσεις για συμμετοχή των πιστών στην Λατρεία της ενορίας αλλά και για την επιτέλεση πλείστων ποιμαντικών έργων.

Εκτός από το λειτουργικό χώρο του Ναού, ο οποίος είναι κατάλληλος για όλες τις λατρευτικές εκδηλώσεις, στο Ναό υπάρχει γραφείο, με βοηθητική κουζίνα, το οποίο είναι εκσυγχρονισμένο με απαραίτητο τεχνικό εξοπλισμό. Επίσης δίπλα στο Ιερό υπάρχει άλλο ένα μικρότερο γραφείο το οποίο χρησιμοποιείται ως Εξομολογητάρι. Το υπόγειο του Ναού είναι διαμορφωμένο ως αίθουσα με κουζίνα, η οποία εξυπηρετεί πολλές ενοριακές δραστηριότητες. Στην βόρια πλευρά βρίσκεται η οικία του Ναού στην οποία βρίσκεται ο χώρος των κατηχητικών συνάξεων, δανειστική βιβλιοθήκη και το «Αρχονταρίκι» της Ενορίας. Απέναντι απ' αυτό διαμορφώθηκε το Μαγειρείο του Σπιτιού Γαλήνης του Ναού που εγκαινιάσθηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνάτιο στις 10 Νοεμβρίου του 2009 με την επωνυμία «ο Άγιος Ευφρόσυνος». Από την άλλη μεριά του Ναού, στην αρχή της πλατείας, υπάρχει εξέδρα (κιόσκι) για τις ανάγκες της Πανηγύρεως, καθώς και για τις διάφορες άλλες λατρευτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Ο κύριος στόχος της ενορίας μας, χωρίς να περιορίζεται σε αυτό, είναι η Ευχαριστιακή ζωή των ενοριτών ως ενός Σώματος μέσα στο Κοινό Ποτήριον. Για αυτό το σκοπό η Ενορία κρατάει πλούσιο το πρόγραμμα των ακολουθιών. Στο Ναό της Αγίας Παρασκευής τις καθημερινές τελείται ο Εσπερινός και ο Όρθρος. Τα Σάββατα και τις Κυριακές, όπως και όλες τις μεγάλες σημαντικές γιορτές, τελείται η Θεία Λειτουργία. Θεία Λειτουργία τελείται και στο Ναό της Αγίας Κυριακής κάθε Κυριακή και τις μεγάλες γιορτές, ενώ τα παρεκκλήσια της Αγίας Μαρίνας και των Αγίων Πάντων (Γηροκομείου) λειτουργούνται κάθε Σάββατο. Κάθε Πέμπτη τελείται η Θεία Λειτουργία (7 με 8 το πρωί) για τα παιδιά των Σχολείων της περιοχής μας στα οποία μετά την θεία Κοινωνία προσφέρεται το ανάλογο πρωϊνό για να συνεχίσουν την ημέρα τους στο Σχολείο.  Επίσης στο Ναό της Αγίας Παρασκευής μια φορά την εβδομάδα γίνεται Ιερά Παράκληση και μια φορά το μήνα Αγρυπνία. Εκτός από αυτές τις τακτικές ακολουθίες το πρόγραμμα εμπλουτίζεται και με τις έκτακτες ακολουθίες οι οποίες γίνονται με  αίτημα των πιστών.

Εκτός από τις ακολουθίες, στην Ενορία επιτελούνται και άλλα σημαντικά ποιμαντικά έργα προς την οικοδόμηση του Σώματός της. Το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολόγησης στην πνευματική συνείδηση των πιστών έχει καθιερωθεί πλέον ως μια από τις σημαντικότερες πτυχές της πνευματικής τους πορείας και της Ευχαριστιακής συμμετοχής. Το έργο αυτό επιτελεί ο πατήρ Κωνσταντίνος προτρέποντας συνεχώς με το κήρυγμα τους πιστούς προς αυτή την κατεύθυνση.

Άλλος σημαντικός τομέας της ποιμαντικής δραστηριότητας στην ενορία μας είναι το Κατηχητικό. Το πρόγραμμα του Κατηχητικού αρχίζει το Σεπτέμβριο και διαρκεί μέχρι το Ιούνιο. Γίνεται δύο φορές την εβδομάδα με συμμετοχή παιδιών από την προσχολική ηλικία μέχρι το Λύκειο. Οι κατηχητές είναι οι Ιερείς και οι λαϊκοί συνεργάτες οι οποίοι παρακολουθούν τακτικά το πρόγραμμα της Σχολής Κατηχητών και επιμορφωτικά σεμινάρια που διοργανώνει η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος. Τα μαθήματα γίνονται στην υπόγεια αίθουσα, στην οικία του Ιερού Ναού αλλά και στον ίδιο το Ναό διατηρώντας έτσι την ΄΄εκκλησιαστικότητά΄΄ τους. Εκτός από τα τακτικά μαθήματα γίνεται περιστασιακά και η Κατήχηση διαφόρων μελών της ενορίας μας, την οποία ζητούν οι ίδιοι ή μετά από την προτροπή των ιερέων και κατηχητών.

Την περίοδο του Κατηχητικού γίνονται επίσης και οι Κύκλοι μελέτης της Αγίας Γραφής και της αγιοπατερικής παραδόσεως, οι οποίοι πραγματοποιούνται και στους δύο Ναούς από μια φορά την εβδομάδα. Αυτό το έργο επιτελούν μόνο οι εφημέριοι της Ενορίας. Επίσης στα πλαίσια της πνευματικής καλλιέργειας και καθοδήγησης των πιστών σε κάθε Λειτουργία γίνονται και κηρύγματα από τους Ιερείς ως ερμηνεία στα Ευαγγελικά αναγνώσματα και ως πνευματικές συμβουλές για τα προβλήματα που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο. Οι Ιερείς επίσης έχουν ως καθήκον τους και την πνευματική μέριμνα των ηλικιωμένων του Γηροκομείου.

Για πιο ουσιαστική και πιο αποτελεσματική συμμετοχή των πιστών στην Λατρεία μέσω ΄΄συμψαλμωδίας΄΄ η ενορία μας τυπώνει σειρά φυλλαδίων με τίτλο ΄΄Έργο του Λαού΄΄. Αυτά τα φυλλάδια  περιέχουν κείμενα της Θείας Λειτουργίας και άλλων ακολουθιών όπως και απολυτίκια και κοντάκια των εορτών με τις εξηγήσεις και τις οδηγίες για το πότε και πως ψέλνονται. Επίσης η Ενορία μας εκδίδει, από το 1996, ένα μηνιαίο φυλλάδιο με τίτλο

΄΄Ενοριακή Διακονία΄΄ με θέματα πνευματικής οικοδομής και ενημέρωσης περί του ποιμαντικού έργου στην Ενορία μας. Εκτός από αυτό τον τρόπο οι ενορίτες ενημερώνονται, για όλα τα έργα στην ενορία μας, και στις τακτικές Συνελεύσεις των Ενοριτών που γίνονται στο Ναό μετά την κυριακάτικη Λειτουργία. Για την ευκολότερη ενημέρωση των πιστών περί των υποχρεώσεων τους στις τελετές που γίνονται με το δικό τους αίτημα, όπως είναι τα μνημόσυνα, αρτοκλασίες και άλλα, τυπώνονται επίσης μικρά φυλλάδια με σαφείς οδηγίες και όλα αυτά τα βοηθήματα διανέμονται δωρεάν στον Ιερό Ναό μας. Στην διάθεση των πιστών βρίσκεται επίσης και η αίθουσα του Ναού για προσφορά καφέ στα μνημόσυνα και σε άλλες περιστάσεις για την οποία η εισφορά είναι προαιρετική. Στην οικία του Ναού λειτουργεί η δανειστική βιβλιοθήκη, με μεγάλο αριθμό βιβλίων θεολογικού, πνευματικού και γενικού εκπαιδευτικού περιεχομένου, από την οποία μπορεί κανείς να δανείζεται βιβλία για την προσωπική του καλλιέργεια.

Εκτός από τις προαναφερθείσες ποιμαντικές δραστηριότητες, που καλύπτουν κυρίως το λατρευτικό και πνευματικό τομέα της ενοριακής ζωής, η ενορία μας μεριμνά και για τα πάσχοντα και αναξιοπαθούντα μέλη της. Προς αυτό το σκοπό από το Νοέμβριο του 2009 λειτουργεί το ΣΠΙΤΙ ΓΑΛΗΝΗΣ «Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΦΡΟΣΥΝΟΣ», το οποίο με εθελοντικές εισφορές ενοριτών μας καθώς και με την διακονία κυριών της ενορίας, ετοιμάζει καθημερινά σαράντα μερίδες φαγητού για περιπτώσεις συνανθρώπων που βρίσκονται σε οικονομική δυσχέρεια. Στο ναό μας επίσης γίνεται περιφορά δίσκου για την λειτουργία του Φιλόπτωχου ταμείου, όπως επίσης και έρανοι. Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των ενοριτών μας που πάσχουν λειτουργεί μια ομάδα γυναικών που όχι μόνο αντιμετωπίζουν τις περιπτώσεις πόνου και δυστυχίας αλλά τις ανακαλύπτουν κιόλας και ενημερώνουν τους εφημερίους και τους επιτρόπους. Οι ενορίτες ενημερώνονται τακτικά στις Λατρευτικές Συνάξεις για τις υλικές ανάγκες των πασχόντων και προτρέπονται να ενισχύσουν αυτή την φιλανθρωπική προσπάθεια φέρνοντας τρόφιμα και ρούχα ή άλλα αγαθά που χρειάζονται οι συνάνθρωποί μας.

Στα πλαίσια της γνωριμίας των ενοριτών μας με τον πλούτο της Ορθοδόξου Παραδόσεως η ενορία μας συχνά διοργανώνει εκδρομές και προσκυνήματα σε διάφορα Μοναστήρια και Εκκλησίες. Διοργανώνονται επίσης διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις στις Εθνικές επετείους αλλά και στις θρησκευτικές γιορτές όπως είναι η Υπαπαντή (γιορτή της Μητέρας), η μνήμη του Αγίου Συμεών του Θεοδόχου (ημέρα Τρίτης Ηλικίας), καθώς και  ανήμερα της Πανηγύρεως της 26 Ιουλίου (μνήμη της Αγίας Παρασκευής) οπότε διοργανώνεται Βραδιά Παραδοσιακής Μουσικής και Χορού με παρουσία όλων των ενοριτών αλλά και πολλών άλλων επισκεπτών. Επίσης μια φορά το χρόνο γίνεται συνεστίαση για τα στελέχη, τους συνεργάτες και τα ενεργά μέλη της ενορίας.

Σχέδια για μελλοντική ποιμαντική δραστηριότητα

στην ενορία της Αγίας Παρασκευή Βόλου

Είναι πολλές και διάφορες ανάγκες  για ποιμαντική δραστηριότητα στην ενορία μας. Πολλές απ' αυτές τις ανάγκες, παρόλη την προσπάθεια μας, παραμένουν ακάλυπτες. Για αυτό το λόγο τα μελλοντικά μας σχέδια είναι να οργανωθεί και να επεκταθεί ακόμα περισσότερο το ποιμαντικό μας έργο. Ήδη προς αυτή την κατεύθυνση γίνονται κάποιες ενέργειες. Ως προτεραιότητα έχουμε τους νέους της ενορίας μας. Στην οικία του Ιερού Ναού διαμορφώνεται ήδη ένας χώρος που θα λειτουργεί ως καθιστικό, βιβλιοθήκη και χώρος αναψυχής. Σε αυτό το χώρο θα μπορούν να συγκεντρώνονται οι νέοι και να διαβάζουν, να συζητούν, να ακούν μουσική, να παρακολουθούν ταινίες, να ψυχαγωγούνται και να παίζουν με επιτραπέζια παιχνίδια. Στην συνέχεια θα γίνει μια προσπάθεια να οργανωθούν τακτικές συναντήσεις με τους νέους με σκοπό να γίνονται συζητήσεις με διάφορα θέματα που τους απασχολούν από το χώρο της λογοτεχνίας, της μουσικής, του κινηματογράφου, της τηλεόρασης, της εκπαίδευσης, της πνευματικότητος και της ζωής γενικά. Επίσης η δανειστική βιβλιοθήκη θα εμπλουτιστεί και με άλλα βιβλία. Αυτός ο χώρος θα χρησιμεύει επίσης  και ως χώρος συναντήσεως με νέα αντρόγυνα και με ζευγάρια που ετοιμάζονται να συνάψουν το γάμο. Οι συναντήσεις αυτές θα έχουνε ως σκοπό την Κατήχηση των ζευγαριών για το Μυστήριο του Γάμου, την χριστιανική οικογένεια και την  έγγαμη ζωή.                                         

Επίσης στο άμεσο μέλλον θα γίνει μια ακόμη πιο ουσιαστική και πιο οργανωμένη προσπάθεια του αντιαιρετικού αγώνα. Με αυτό το σκοπό οι Ιερείς της ενορίας μας ήδη παρακολουθούν τα Αντιαιρετικά Σεμινάρια ή και άλλα σχετικά επιμορφωτικά προγράμματα της Μητροπόλεως μας.

Παρόλο που η ενορία μας δεν είναι πολυπολιτισμική και πολυσύνθετη, έχει όμως πολλές και ποικίλες ανάγκες για ποιμαντική δράση. Περισσότερες απ΄ αυτές τις ανάγκες καλύπτονται πλήρως, ενώ λίγες εν μέρει.

Για να επιτευχθεί καλλίτερη απόδοση και αποτελεσματικότητα του ποιμαντικού μας έργου, το οποίο θα έπρεπε στο μέλλον να καλύπτει πλήρως όλες τις πτυχές της ενοριακής ζωής, οι Εφημέριοι της ενορίας με τα στελέχη της ακούραστα προσπαθούνε να ανταποκριθούνε στις απαιτήσεις των συνθηκών. Αυτή η ανταπόκριση γίνεται με ζήλο, αγάπη, πίστη αλλά και με συνεχή ενημέρωση, μόρφωση και εκπαίδευσή τους. Συνέχεια γίνεται προσπάθεια ανεύρεσης νέων συνεργατών αλλά και νέων μεθόδων και τακτικών οι οποίες θα δώσουν πιο αποτελεσματικές λύσεις στα σύγχρονα προβλήματα και ανάγκες των συνανθρώπων μας.