Περιγραφή Ναού: Βασιλική του 18^ου αιώνος.

Πανηγύρεις: Την 30^η Ιουνίου.

ΕΞΩΚΛΗΣΙ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Περιγραφή Ναού: Είναι πρόσφατα κτισμένο και ευπρεπισμένο.

Πανηγύρεις: Την 23^η Απριλίου.

ΕΞΩΚΛΗΣΙ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

Περιγραφή Ναού: Ευρίσκεται στην είσοδο του χωριού και είναι κτίσμα του 2007.

Πανηγύρεις: Την 26^η Ιουλίου.

Εις την Ενορία των Νερομύλων υπάγονται και οι Ναοί του Βαθυρέματος:

α)  ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΒΑΘΥΡΕΜΑΤΟΣ

Περιγραφή Ναού: Ο αρχαιότερος εν λειτουργία Βυζαντινός ναός της Θεσσαλίας, είναι τρίκλιτη βασιλική του 9^ου αιώνος και εορτάζει την Κοίμηση της Παναγίας.

Δείγμα αρχιτεκτονικής του παλαιού ναού αποτελεί η κόγχη της ανατολικής πλευράς. 

Ο ναός φέρει εσωτερικά τρία στρώματα τοιχογραφιών.

Πανηγύρεις: Την 23^η  Αυγούστου.

β) ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΑΘΥΡΕΜΑΤΟΣ

Περιγραφή Ναού: Μονόκλιτος ξυλόστεγος δρομικός ναός με νάρθηκα στα δυτικά και στοά στη βόρεια πλευρά. Πρέπει να προσθέσουμε ότι εκτός από την αψίδα του Ιερού ο υπόλοιπος ναός είναι εντελώς νεώτερος, κτισμένος με αργολιθοδομή και ισχνότατο συνδετικό κονίαμα, σύγχρονος με τοιχογράφηση του 16^ου αιώνος⁽¹⁾.   

Η αψίδα -πεντάπλευρη - είναι παλαιότερη και πατάει στα κάτω τμήματα μιας ακόμη παλαιότερης ημικυκλικής αψίδας.  Υπήρχε, δηλαδή, ένας αρχικός βυζαντινός ναός, στον οποίο πρέπει να ανήκουν και τα αρχιτεκτονικά μέλη που βρέθηκαν καταχωσμένα στο δάπεδο (αμφικίονας και κιονόκρανο παραθύρου, μαρμάρινο

----------------------------

(1).- Γιαννόπουλος Ν. Ι., Έρευναι εν τη Επαρχία Αγιάς, σελ. 381, όπου οι αγιογραφίες του Αγίου Νικολάου θεωρούνται έργα ζωγράφου της Μακεδονικής Σχολής του 16^ου αιώνος. Βλ. και Νικονάνος, Έρευνες Αγιάς Βυζαντινοί Ναοί ..... σελ. 29.

κατώφλι)^.  αργότερα στην ίδια θέση έγινε μια νέα εκκλησία από την οποία σώζεται η πεντάπλευρη αψίδα και στο 17^ο αιώνα ο ναός πήρε τη σημερινή του μορφή.

Πανηγύρεις: Την 6^ην Δεκεμβρίου.

γ.- Το καθολικό της μονής του Αγίου Αθανασίου.

Βορειοδυτικά του Αγίου Νικολάου, στην κορυφή ενός χαμηλού λόφου βρίσκεται το καθολικό της μονής του Αγίου Αθανασίου, το οποίο τιμάται στη μνήμη της εύρεσης των λειψάνων του Αγίου Αθανασίου. Βρίσκεται μέσα στα όρια της ιδιοκτησίας των αδελφών Τσακνάκη. Εκτός από ελάχιστες πληροφορίες, δεν υπάρχουν ικανοποιητικά στοιχεία για το ναό σχετικά με το χρόνο της ανέγερσης και της ιστόρησής του.

Σωστά παρατηρεί ο Θεόδωρος Χατζημιχάλης γράφοντας ότι, αν δεν χρησιμοποιούνταν οι χώροι των κελλιών της ως κατοικία των κατά καιρούς ιδιοκτητών της περιοχής ή του τμήματος γύρω από τον Άγιο Αθανάσιο, θα είχε καταρρεύσει. Απόδειξη είναι η σημερινή κατάσταση του ναού, η οποία επιδεινώθηκε από τη στιγμή κατά την οποία οι σημερινοί ιδιοκτήτες της περιοχής έπαψαν να τη χρησιμοποιούν ως κύρια κατοικία.

Διασώζονται λιγοστές τοιχογραφίες στον κυρίως ναό, στο βόρειο τοίχο. Σχεδόν ακέραιη διατηρεί την εικονογράφησή του το Ιερό. Στο τεταρτοσφαίριο της κόγχης παριστάνεται η Παναγία με το Χριστό και κάτω ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ και ο Μέγας Βασίλειος. Στο νότιο τοίχο του Ιερού παριστάνονται ανάμεσα σε άλλους Αγίους οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος. Στο βόρειο τοίχο του Ιερού διασώζεται, όπως ακριβώς και στο Άγιο Νικόλαο, ο Πρωτομάρτυρας Στέφανος, στον ανατολικό τοίχο η «Άκρα Ταπείνωσις» στην κόγχη. Η καταπληκτική ομοιότητα της μορφής, του εικονιζόμενου στο ναό αυτό πρωτομάρτυρα Στέφανου με τη σωζόμενη, επίσης, στον Άγιο Νικόλαο τοιχογραφία του, δείχνουν πιθανότατα ότι βγήκαν από το ίδιο χέρι ενός άγνωστου αγιογράφου της Μακεδονικής Σχολής, κατά τον Ν. Γιαννόπουλο.

Στο ναό, εκτός από την ενεπίγραφη επιτύμβια στήλη, της οποίας το περιεχόμενο δημοσιεύτηκε ως περιεχόμενη σε χειρόγραφο του Θ. Χατζημιχάλη, είδαμε (μέσα στο ναό) ένα απλό λίθινο επίκρανο, ένα μικρό τεμάχιο μικρού κίονα και κορυφή μιας θραυσμένης στήλης, η οποία απολήγει σε καμπύλη κορυφή με εγχάρακτους δύο επάλληλους κύκλους και στο μέσο εσοχή μικρού βάθους. Προς τα κάτω συνεχίζει με τη μορφή κλιμακωτής ανάστροφης πυραμίδας θραυσμένη ανώμαλα. Υπάρχουν επίσης και δύο επιτύμβιες στήλες. Η μια διατηρεί ίχνη εγχάρακτου χθόνιου Ερμή.

Η εξωτερική πλευρά της κόγχης δεν παρουσιάζει τίποτε το ιδιαίτερο εκτός από τον εντοιχισμένο και καμωμένο με κεραμίδι σταυρό στο κέντρο περιγεγραμμένο από τετράγωνο με κεραμίδι επίσης. Στη νότια πλευρά της, κοντά στη σύνδεσή της με το ευθύ τμήμα του ανατολικού τοίχου πήλινος σωλήνας εντοιχισμένος εξέχει περίπου 8 εκ. από την τοιχοδομία. Χρησιμοποιούνταν προφανώς για την εκροή του νερού, το οποίο από την παρακείμενη βόρεια - ανατολική βρύση μεταφερόταν στο ιερό με πήλινους σωλήνες (κιούγκια) αναφαίνονταν πλάι στην κόγχη του ανατολικού τοίχου και μέσα από την οπή, που υπάρχει σε αβαθή λίθινη μικρή λεκάνη με συνεχόμενους υδροσωλήνες, κατέληγε έξω από το ναό.

Από τα ναό απουσιάζει κάθε άλλος διάκοσμος⁽¹⁾. Δεν υπάρχει πια ο επισκοπικός («αρχιερατικός» κατά τον Θ. Χατζημιχάλη) θρόνος, ο οποίος ήταν «θαυμασίας κατασκευής» και έφερε «κοσμήματα εξ ελεφαντόδοντος».

Αξίζει να επισημάνουμε την υπέροχη θέα που ξανοίγεται στα μάτια του θεατή από τη θέση του μοναστηριού και της βρύσης του. Προβάλλει μπροστά στο θεατή η περιοχή από την Πρινιά (Κερμελί) ως τον Προφήτη Ηλία της Αγιάς. Απέναντι το Μαυροβούνι, στο κέντρο ακριβώς ο λόφος του «Αετού», πάνω από τη Δέσιανη, και ο κάμπος ανάμεσα στην Πρινιά, στην Ανάβρα, στην Ποταμιά, στην Αγιά, στους Νερόμυλους και στο ερειπωμένο Βαθύρεμα.

δ.- Τα ερείπια του ναού των Αγίων Θεοδώρων.

Μεταξύ της Παναγίας και του Αγίου Νικολάου, σε απόσταση 30-0 μέτρων συναντήσαμε τα ερείπια των Αγίων Θεοδώρων, τα οποία επιτρέπουν να σχηματίσει κάποιος σαφή εικόνα για την αρχιτεκτονική μορφή του μνημείου. Ήταν ένας μονόχωρος ναός με αρκετά ευρύχωρο νάρθηκα. Οι τοίχοι του όλοι σώζονται σε ύψος 1,80μ. - 2,50μ.  Στην κόγχη στη θέση που συνήθως παριστάνονται οι ιεράρχες σώζεται τμήμα της κεφαλής ενός από αυτούς με το φωτοστέφανό του. Ο φόβος των φιδιών, τα οποία φανερά χαίρονταν τον ήλιο στο χώρο του ναού, μας ανάγκασε να στεκόμαστε στο πλάτος των όρθιων τοίχων, από όπου φωτογραφήσαμε και αρχιτεκτονικά μέλη από παλαιότερο μνημείο. Ο νάρθηκας στο βόρειο και στο νότιο τοίχο έχει πεζούλια σε όλο το μήκος του. Ο ναός ολόκληρος περιβάλλεται από τοίχο,

------------------------

(1).- Δυστυχώς ο ναός εκάη κατά την πυρκαϊά του Ιουλίου 2007.

ο οποίος σώζεται σε διάφορο ύψος σε όλες τις πλευρές. Ανατολικά από το κέντρο της κόγχης ξεκινάει ένας τοίχος 2μ. στο μήκος, ο οποίος με τοίχο από βόρεια και ανατολικά αποτελούσε το οστεοφυλάκιο του ναού.

Για το ναό αυτό δεν βρήκαμε τίποτε δημοσιευμένο στα νεότερα χρόνια. Ο Ν. Γιαννόπουλος δεν το επισκέφθηκε. Φαίνεται ότι ούτε την ύπαρξή του γνώριζε, επειδή δεν αναφέρει, στο σχετικό με το Βαθύρεμα σημείωμά του το ναό, όπως έκανε για τον Άγιο Αθανάσιο, τον οποίο δεν είχε το χρόνο να επισκεφθεί.

ε.-  Πληροφορίες για άλλους ναούς.

1)  Η παράδοση επιμένει ότι μισό χιλιόμετρο δυτικά του Αγίου Νικολάου, βρισκόταν ναός του Οσίου Συμεών, ο οποίος καταγόταν από το χωριό αυτό. Λέγεται ότι εκεί ακριβώς ήταν το σπίτι του, στο χώρο του οποίου οι συγχωριανοί του ύψωσαν μικρό ναό. Τα διάσπαρτα ίχνη των τοίχων στην περιοχή δεν επιτρέπουν να επαληθεύσουμε την παράδοση. Ούτε τα δένδρα και οι βάτοι.

2)  Νοτιοδυτικά του Αγίου Νικολάου, αρκετά κοντά στο δρόμο που συνδέει την Αγιά με το Γερακάρι, σώζονταν έως τα τελευταία χρόνια όρθιοι οι τοίχοι ναού, ο οποίος ήταν αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο. Στη θέση του σήμερα, αφού διασκορπίσθηκαν οι πέτρες, υψώνονται μηλιές.

3)  Μικρό τοξωτό γεφύρι, πάνω από το οποίο περνά το δίκτυο της σωλήνωσης του υδραγωγείου (μεταφέρει το νερό από τη Μεγάλη Βρύση στην  Ανάβρα), υπάρχει στο ρέμα κοντά στις δύο γέφυρες, παλιά και νέα, του δρόμου Αγιά - Λάρισα. Φαίνεται παλιό γεφύρι. Το στρώμα του αγριοκισσού τόσων χρόνων, και τα χόρτα που θεριεύουν εκεί, δεν επιτρέπουν να γίνει ορατή η τοιχοδομία του. Χρειάζεται καθαρισμός και εξέταση της τοιχοδομίας του, για να διαπιστωθεί η παλαιότητά του. Ένα γεφύρι επικοινωνίας του χωριού με τον Αετόλοφο και με την Ανάβρα ήταν αναγκαίο σ' αυτό το σημείο.