Του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου

Ο θεσμός των κάθε είδους εξετάσεων συνδέεται στενά με τον όρο «επιτυχία». Ιδιαίτερα οι Πανελλαδικές Εξετάσεις στην πατρίδα μας  έχουν καταλήξει να αποτελούν μία, από τις σημαντικότερες, καμπή στην πορεία ενός νέου ανθρώπου προς την επαγγελματική και κοινωνική αποκατάσταση.

Το γεγονός είναι πως σε ένα «κλειστό» εκπαιδευτικό σύστημα, όπως το δικό μας,  χωρίς διεξόδους και εναλλακτικές λύσεις, οι Πανελλαδικές έρχονται να επηρεάσουν, με τρόπο καταλυτικό, και σχεδόν απάνθρωπο, την ψυχική κατάσταση των εφήβων μας. Η χαοτική ύλη, «παπαγαλισμένη» και κωδικοποιημένη, χωρίς ίχνος εμβάθυνσης και πλήρως αποστασιοποιημένη από τη χαρά της μάθησης, σε συνδυασμό με τον σκληρό ανταγωνισμό για μια θέση στις ...περιζήτητες σχολές, εισάγουν βίαια τους μαθητές στον κόσμο των «μεγάλων», κόσμο σκληρό, στεγνό από πνευματικότητα και παραδομένο πλήρως στον ανταγωνισμό και την «πάση θυσία» κερδοφορία.

Επιπλέον, οι αβάσταχτες οικονομικές συνθήκες προσθέτουν στους ώμους του υποψηφίου νέου μας το βάρος της ευθύνης απέναντι στην οικογένειά του, η οποία, με έμμεσο ή και άμεσο τρόπο, έχει καταστήσει σαφές πως ο οικογενειακός προϋπολογισμός δεν αντέχει τη σπουδή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μακριά από το σπίτι του.

Αυτό δε σημαίνει πως τα παιδιά μας της Γ΄ Λυκείου, που σε λίγα εικοσιτετράωρα ξεκινούν τον αγώνα τους, δεν έχουν, ακόμη και υπ΄ αυτές τις συνθήκες, βοήθεια και συμπαράσταση. Οι Έλληνες γονείς, με περίσσευμα ψυχής και με αιματηρές οικονομικές θυσίες, προσπαθούν να ενισχύσουν, με κάθε τρόπο, την προσπάθεια των παιδιών τους. Για πάνω από ένα χρόνο, όσο το σπίτι μπαίνει σε ρυθμούς Πανελλαδικών,  η μελέτη του παιδιού γίνεται το κέντρο του οικογενειακού προγράμματος. Είναι, όμως, κρίμα ως κοινωνία, αυτό το ενδιαφέρον προς τα παιδιά μας να το εξαντλούμε μόνον σε αυτού του είδους την ενίσχυση. Διότι, ναι μεν κατά την περίοδο αυτή μοιάζουν να βαδίζουν ένα μοναχικό δρόμο, προσηλωμένα μόνον σε μια ύλη που πρέπει να «βγει», συχνά όμως - πολύ συχνότερα απ΄ όσο φανταζόμαστε - με τα μάτια, με τις κινήσεις, σπανιότερα με τα λόγια, μάς ρωτούν, ζητώντας στήριγμα, ελπίδα και προοπτική:

«Θα πετύχω;»

Είναι ακριβώς εκείνη η ώρα που περιμένουν από μας μια λύτρωση στα βασανιστικά ερωτήματα του μέλλοντός τους, εν μέσω, μάλιστα, τόσο αντίξοων συνθηκών, ένα φως σε ένα σκότος και ένα έρεβος που καθημερινά τους μεταφέρουν οι τηλεοπτικές οθόνες, μια εναλλακτική λύση μπροστά στα αδιέξοδα που εισπράττουν καθημερινά από τον στενό και ευρύτερο περίγυρό τους. Μια φράση περιμένουν, που για να την πούμε και να την πιστέψουν, πρέπει πρώτα εμείς  οι μεγαλύτεροι να την πιστέψουμε:

«Ό, τι κι αν γίνει, θα πετύχεις!»

Μια τέτοια φράση κρύβει μέσα της, πρώτα απ΄ όλα, μια αλήθεια ορατή και αναμφισβήτητη: πως η ζωή, ακόμη και υπ΄ αυτές τις συνθήκες, είναι γεμάτη εναλλακτικούς δρόμους, ευκαιρίες και εκπλήξεις. Η κοινωνία γύρω μας είναι γεμάτη από ανθρώπους που αγωνίστηκαν να κερδίσουν το μέλλον τους και το κατάφεραν, ακόμη και όταν η αποτυχία μιας εξέτασης ή μιας δοκιμασίας φάνηκε να τους κλείνει τον δρόμο. Είναι αυτοί οι άνθρωποι, που, σαν το νερό, έμαθαν να βρίσκουν πάντα τον δρόμο προς τη θάλασσα της επιτυχίας.

Μια δεύτερη αλήθεια, είναι πως στη ζωή  η αληθινή επιτυχία δεν μετριέται με βαθμούς και εισαγωγή σε κάποιο ΑΕΙ, αλλά με την ποιότητα της καθημερινότητας, μιας ποιότητας που καθορίζεται από την εσωτερική κατάσταση του ανθρώπου, τον πλούτο των ανθρωπίνων σχέσεων και την διαρκή πίστη σ΄ ένα καλύτερο αύριο. Η μάχη γι΄ αυτού του είδους την επιτυχία είναι ισόβια και δίνεται καθημερινά.

Υπάρχει όμως και μια ακόμη αλήθεια, που για όποιον την προσεγγίσει, επιφυλάσσει μια ζωή γεμάτη ελπίδα και νίκες. Είναι η αλήθεια της πίστης στο μεγαλείο και τη  μοναδικότητά μας. Πίστη στον προορισμό μας. Πίστη στην πρόνοια του Δημιουργού μας, που μας προίκισε με ανεξάντλητες δυνάμεις, προκειμένου να ζήσουμε μια ζωή  με ευρύτητα στο  νου και την καρδιά μας. Διότι, τελικώς, στη ζωή αυτή, την αληθινή επιτυχία την βιώνουν εκείνοι που μετέβαλαν τα ταλέντα τους σε εργαλεία προσφοράς και είδαν την καρδιά τους να ξεφεύγει από τον άρρωστο ναρκισσισμό της εποχής μας και να συναντά τον άλλον, τον συνάνθρωπο, τον φίλο στις εύκολες και στις δύσκολες στιγμές.

Ποτέ δεν είναι αργά για μια αγωγή πίστης και αγάπης. Ιδίως τις μέρες αυτές της έντασης, που δεν υπάρχει χώρος για λόγια και συμβουλές, η ήρεμη στάση μας, το χαμόγελό μας, κυρίως όμως η προσευχή μας, μπορεί να αποτελέσουν για τα παιδιά μας βάλσαμο και στήριγμα. Ας μάθουν μέσα από τη στάση μας και το παράδειγμά μας τί σημαίνει αληθινή επιτυχία.

«Δημοκρατία», 14/5/2016