ΕΛ­ΛΗ­ΝΙ­ΚΗ ΔΗ­ΜΟ­ΚΡΑ­ΤΙ­Α

Η Ι­Ε­ΡΑ ΣΥ­ΝΟ­ΔΟΣ

ΤΗΣ ΕΚ­Κ­ΛΗ­ΣΙ­ΑΣ ΤΗΣ ΕΛ­ΛΑ­ΔΟΣ

Ι­ΩΑΝ­ΝΟΥ ΓΕΝ­ΝΑ­ΔΙ­ΟΥ 14 (115 21)

τηλ. 210-72.72.204, fax 210-72.72.210

Πρωτ. 819

Ἀ­ρι­θμ.

Ἀθήνῃσι 16ῃ Φεβρουαρίου 2012

Δι­εκ­π. 312

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ   2 9 2 5

Πρός

Τό Χριστεπώνυμον Πλήρωμα

Τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

Θέμα: «Περί τῶν Ἱερατικῶν Κλήσεων».

Τέ­κνα ἐν Κυ­ρί­ω ἀ­γα­πη­τά,

 Μέ σοφία ὅρισαν οἱ θειότατοι Πατέρες τήν παροῦσα τρίτη Κυ­ρι­ακή τῶν Νηστειῶν νά ἑορτάζεται ἡ προσκύνηση τοῦ Τιμίου Σταυ­ροῦ, πού ὁ­ρί­ζει τό μέ­σον τῆς Ἁ­γί­ας καί Με­γά­λης Τεσσαρακοστῆς.

Λαμβάνοντας ὑπ' ὄψιν ἱστορικούς λόγους, τήν ἀνεύρεση δηλα-δή τοῦ Τιμίου Σταυροῦ τήν 5^η Μαρτίου τοῦ 326, κυρίως ὅμως γιά κα­θαρά θεολογικούς λόγους, καθόρισαν στό κέντρο τῆς Μεγάλης Τεσ­σα­ρα­κο­στῆς νά λιτανεύεται ὁ Τίμιος Σταυρός  τήν ὥρα τῆς Θείας Λει­τουρ­γίας στούς Ἱερούς Ναούς.

          Ἐπειδή στόν ἀγώνα τῆς νηστείας δοκιμαζόμαστε ἀπό τό θα­νά­σιμο πάθος τῆς ἀκηδίας, προβάλλεται ὁ Τίμιος Σταυρός γιά νά μᾶς ἐνισχύσει καί νά μᾶς ὑπενθυμίσει, ὅτι, ὅπως ὁ Χριστός σταυρώθηκε καί ὕστερα δοξάσθηκε, ἔτσι καί ἐμεῖς, ἄν θέλουμε νά συν­δο­ξα­σθοῦμε, πρέπει νά ὑπομείνουμε τήν ἑκούσια σταύρωση τῶν πα­θῶν μας.

          Ὅπως ἐκεῖνοι πού διανύουν μακρινές ὁδοιπορίες χρειάζονται ἕνα παχύσκιο δένδρο γιά νά ἀναπαυθοῦν, ἔτσι μέσα στήν ἐπίπονη πορεία τῆς νηστείας φυτεύθηκε ὁ Τίμιος Σταυρός γιά νά ἀνανεώνει τίς δυνάμεις μας στήν συνέχιση τοῦ ἀγώνα μας.

          Ἐπειδή τό δένδρο τοῦ Παραδείσου ἦταν φυτευμένο «ἐν μέσῳ τῆς Ἐδέμ», στήν μέση τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἔθεσαν οἱ Πα­τέ­ρες τό Ξύλον τῆς Ζωῆς, γιά νά μᾶς ὑπενθυμίζει, ὄχι τήν λαιμαργία πού ὁδήγησε σέ ἀπώλεια τοῦ Ἀδάμ, ἀλλά τήν ἀναίρεση τῆς λαιμαργίας, δηλαδή τῆς φθορᾶς, μέ τόν πόθο τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ.

Ἡ Ἐκκλησία καυχᾶται γιά τόν Σταυρό καί βιώνει τό μήνυμά του σέ κάθε σημεῖο τῆς λατρείας. Σέ κάθε Ἱερό Μυστήριο, σέ κάθε Ἀκολουθία, σέ ὁλόκληρη τήν ἐκκλησιαστική ζωή, εἶναι ἔντονη ἡ παρουσία καί ἡ ἐνέργεια τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.

          Παράλληλα μέ τήν προβολή τοῦ συμβολισμοῦ τῆς ση­με­ρι­νῆς Κυ­ρια­κῆς, ἡ Ἐκ­κλη­σί­α τῆς Ἑλ­λά­δος ἔ­χει θε­σπί­σει νά τι­μᾶ καί νά προ­βάλ­λει τίς Ἱ­ε­ρα­τι­κές Κλή­σεις, τό κά­λε­σμα δη­λα­δή πού ὁ ἴ­διος ὁ Θε­ός ἀ­πευ­θύ­νει σέ νέ­ους κυ­ρί­ως ἀν­θρώ­πους, προ­κει­μέ­νου νά ἀ­κο­λου­θή­σουν τόν δύ­σκο­λο δρό­μο τῆς ἀ­φιέ­ρω­σης στόν Θε­ό καί τῆς δι­α­κο­νί­ας τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας. Ἡ ἱ­ε­ρω­σύ­νη εἶ­ναι ὄν­τως ἕ­νας σταυ­ρι­κός καί ἀ­νη­φο­ρι­κός δρό­μος, μί­α πο­ρεί­α δύ­σκο­λη ἐν μέ­σῳ πολ­λῶν ἐμ­πο­δί­ων, ἐν μέ­σῳ πολ­λῶν δο­κι­μα­σι­ῶν, ἐν μέ­σῳ τῆς κα­κί­ας τοῦ αἰ­ῶ­νος τού­του καί τοῦ κο­σμι­κοῦ φρο­νή­μα­τος, τό ὁ­ποῖ­ο πάν­το­τε ἀν­τι­στρα­τεύ­ε­ται τό φῶς τῆς ἀ­λη­θεί­ας τοῦ Χρι­στοῦ. Καί τοῦτο διότι πρῶτα ἀπ' ὅλα, ὁ ἱερέας πρέ­πει νά εἶναι γνήσιος ὀντολογικά, ὄχι μόνο κατ­' ἐ­πί­φαση. Ὑπάρχει μιά ἐξωτερική, φαινομενική ὄψη καί μία ἐσώτερη πραγματικότητα, πού συχνά δέν συμπίπτουν ἡ μία μέ τήν ἄλλη. Ἡ γνήσια ἱερωσύνη κατακτᾶται διά φόβου Θεοῦ, συνεχοῦς προ­σευ­χῆς, ἀληθοῦς ἁγι­ό­τη­τας καί ἐξαιρετικῆς σύνεσης στήν ἀντιμετώπιση τοῦ ποιμνίου τῶν πληγωμένων καί εὐσεβῶν ψυχῶν πού ἔχουν τεθεῖ ὑπό τήν αἰγίδα του, καί ἰδιαίτερα κατά τήν σημερινή ἐποχή, στήν ὁποία οἱ λαοί πλήττονται ἀπό βαθιά οἰκονομική ὕφεση μέ τήν ἀβε­βαι­ό­τητα τοῦ αὔριο.

          Ἰ­δι­αι­τέ­ρως στήν ἐ­πο­χή μας, ὅ­που ἡ παγ­κο­σμι­ο­ποί­η­ση προ­ω­θεῖ­ται διά τῆς ἰ­σο­πε­δώ­σε­ως τῶν λα­ῶν καί τῶν πο­λι­τι­σμῶν, ἡ ἐκ­κο­σμί­κευ­ση ἐ­πι­χει­ρεῖ νά εἰ­σβά­λει δρι­μύ­τε­ρα στήν ζω­ή τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας καί νά ἀλ­λοι­ώ­σει τό φρό­νη­μα κλή­ρου καί λα­οῦ, «ὥ­στε πλα­νῆ­σαι, εἰ δυ­να­τόν, καί τούς ἐ­κλε­κτούς»­.

Ζών­τας ὑπό ἀντίξοες οἰκονομικές, πολιτικές, κοινωνικές, οἰ­κο­γε­νει­α­κές καταστάσεις, ἡ θέση τοῦ ἱερέως καθίσταται ἀκόμη πιό ὑπεύθυνη. Ἀντιμετωπίζοντας τόν κίνδυνο ἀπό τήν ἀδιαφορία καί τόν κυνισμό τῶν πολλῶν, ἀνησυχεῖ γιά τήν φθίνουσα πορεία τῆς πνευματικότητας τῶν ἐνοριτῶν του, διαβλέπει ὅσα ἐκεῖνοι δέν εἶναι σέ θέση καί ἀναλαμβάνει τήν εὐθύνη νά βοηθήσει μέ τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἱ­ε­ρα­τι­κή κλήση ἀ­πο­τε­λεῖ πρό­σκλη­ση καί δῶ­ρο τοῦ Θε­οῦ στόν ἄν­θρω­πο. Στό Κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιον (κεφ. 15, στιχ. 15) ὑπάρχει μιά θαυμάσια δήλωση. Ὁ Ἰησοῦς λέει πρός τούς ἀνθρώπους «ὑμᾶς δέ εἴρηκα φίλους ...» Ἡ ἰδέα τοῦ νά εἶναι κανείς «φίλος τοῦ Θεοῦ» δέν ἦταν νέα. Στόν Ἠσαΐα (κεφ. 41, στιχ. 8) προσφωνεῖ τόν Ἀβραάμ «φίλο του». Ὁ Μωυσῆς μιλοῦσε στόν Θεό ὅπως μιλάει κανείς σέ ἕνα φίλο του (Ἐξ. 33,1). Ἡ φιλία τοῦ Θεοῦ, ὅπως αὐτή ἐπανέρχεται στό πρό­σωπο τοῦ Χριστοῦ, ἔχει ὅμως δύο ἰδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Κατά πρῶτον, ὁ Χριστός λέγει «ὑμᾶς δέ εἴρηκα φίλους, ὅτι πάντα ἅ ἤκουσα παρά τοῦ πατρός μου ἐγνώρισα ὑμῖν». Χα­ρα­κτη­ρι­στικό γνώρισμα τῆς φιλίας, καί αὐτό πού διακρίνει ἀπό ἄλλου εἴδους σχέσεις, ὁρίζεται λοιπόν ἡ δυνατότητα ἀποκάλυψης ὅσων κρύβει κα­νείς μέσα του. Μεταξύ φίλων δέν ὑφίσταται ἡ ἀνάγκη νά πα­ρα­μέ­νουν κρυφές οἱ ἐνδόμυχες σκέψεις καί τά μυστικά. Ὁ Ἰησοῦς ἀνοίγει τήν καρδιά του στούς φίλους του, ἀνοίγοντας ἔτσι καί τήν καρδιά τοῦ Θεοῦ.

Κατά δεύτερον, «μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδείς ἔχει, ἵνα τις τήν ψυχήν θῇ ὑπέρ τῶν φίλων αὐτοῦ» (Ἰωάν. 15, 13). Ὁ Ἰησοῦς γνώριζε ὅτι τό τίμημα γιά τήν ἐξύψωση τοῦ ἀνθρώπου στήν αἰώνια ζωή καί τήν ἔκφραση τῆς προσήλωσής Του στόν Πατέρα θά ἦταν ἡ δική Του θυσία. Ὑπό αὐτήν τήν ἔννοια θυσίασε τή ζωή Του γιά τούς φίλους Του. Δέν εἶναι ἑπομένως, οἱ ἱερεῖς κοινοί φίλοι τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἀγαπημένοι φίλοι Του. Πέ­ραν δέ ἀ­πό τήν ἱ­ε­ρα­τι­κή κλήση, τήν ὁ­ποί­α ἀ­πευ­θύ­νει ὁ Θε­ός στόν ἄν­θρω­πο, ἡ χά­ρις τοῦ Ἁ­γί­ου Πνεύ­μα­τος, «ἡ τά ἀ­σθε­νῆ θε­ρα­πεύ­ου­σα καί τά ἐλ­λεί­πον­τα ἀ­να­πλη­ροῦ­σα», εἶ­ναι ἐκεί­νη ἡ ὁ­ποί­α ἐν­δυ­να­μώ­νει, ἐ­νι­σχύ­ει καί ἐμ­ψυ­χώ­νει τούς ἱ­ε­ρεῖς μας στό θε­ά­ρε­στο ἐρ­γο τους.

          Γιά τούς λό­γους αὐ­τούς, ἡ Ἐκ­κλη­σί­α τῆς Ἑλ­λά­δος προ­βάλ­λει σή­με­ρα καί το­νί­ζει τήν σπου­δαι­ό­τη­τα τῶν ἱ­ε­ρα­τι­κῶν κλή­σε­ων. Ὁ Ἱερέας δέν μπορεῖ νά ἀποφύγει κάποιες ἐντάσεις καί συγ­κρού­σεις στήν προσπάθειά του νά ἐπιβάλει ἀλλαγές καί προσαρμογές. Εἶ­ναι ἀλήθεια ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἀνοιχτός σέ νεωτερισμούς. Θεωρεῖται μάλιστα ἀπό ὁρισμένους ὡς ριξηκέλευθος ἐπαναστάτης, ἐφ' ὅσον φτάνει στό σημεῖο νά διακηρύξει ἀνοιχτά ὅτι «οἱ τελῶναι καί αἱ πόρ­ναι προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Ματθ. 21,31). Ὁ ἴδιος ὡστόσο δήλωσε ἐπίσης «Μή νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τόν νόμον ἤ τούς προφήτας, οὐκ ἦλθον καταλῦσαι ἀλλά πληρῶσαι» (Ματθ. 5, 17-18). Αὐτή ἡ διαρκής διαλεκτική προσήνεια ἀπό τήν μία πλευρά, καί ὁ σεβασμός πρός τίς ἀρχές ἀπό τήν ἄλλη, χα­ρα­κτή­ρι­ζαν τή ζωή τοῦ Ἰησοῦ καί τῶν μαθητῶν Του, πού μετά τήν Ἀνά­σταση ἐπρόκειτο νά συγκροτήσουν τόν πυρήνα τῆς ἀποστολικῆς Ἐκ­κλη­σίας. Ἡ Ἐκ­κλη­σία κληρονόμησε αὐτή τήν διπολικότητα καί τήν ἐνσωμάτωσε σέ μία ἑνιαία σύνθεση, μία μυστηριακή ζωντανή ὀν­τό­τητα, πού ἀποδίδει καρπούς χωρίς ἀνταγωνισμούς καί ἀν­τι­πα­ρα­θέ­σεις.

Τό «πλησθῆναι ὑπό τοῦ Πνεύματος Ἁγίου», θεωρεῖται ἀπό τούς Πατέρες ὡς οὐσιώδης προϋπόθεση τῆς ποιμαντικῆς διακονίας τῶν κληρικῶν. Χαρίσματα καί ἀρετές δέν μποροῦν νά παραμένουν κρυμ­μένα στήν καρδιά. Ἕνας κληρικός τοῦ Θεοῦ ἀκτινοβολεῖ, φανερώνει μέ ὅλα ὅσα λέει, πράττει καί βιώνει, τόν θησαυρό πού βρίσκεται μέσα του, δηλαδή τήν Ἁγία Τριάδα. Καί αὐθόρμητα τήν μεταδίδει καί σέ ἄλλες ψυχές, στούς δικούς του ἀνθρώπους, στούς γονεῖς του, στά ἀδέλφια του, στούς συγγενεῖς του, στούς φίλους του, σέ ὅλη τήν ἐνο­ρία του.

          Ὀ­φεί­λου­με, ἑ­πο­μέ­νως, ὅ­λοι μας νά χαί­ρου­με καί νά δο­ξά­ζου­με τόν Θε­ό, κά­θε φο­ρά πού μα­θαί­νου­με ὅ­τι ἕ­να νέ­ο παι­δί σκέ­πτε­ται νά ἀ­κο­λου­θή­σει τόν δρό­μο τῆς ἱ­ε­ρω­σύ­νης. Ὀ­φεί­λου­με νά τόν ἐν­θαρ­ρύ­νου­με στήν ἀ­πό­φα­σή του αὐ­τή, ἐ­φ' ὅ­σον δέν ἀ­πο­τε­λεῖ προ­ϊ­όν ἐ­πι­πο­λαι­ό­τη­τος ἤ ζή­λου ἄ­νευ ἐ­πι­γνώ­σε­ως. Ὀ­φεί­λου­με τέ­λος νά προ­σευ­χό­μα­στε στόν σταυ­ρω­θέν­τα καί ἀ­να­στάν­τα Κύ­ριον ἡ­μῶν Ἰ­η­σοῦ Χρι­στό, ὥ­στε νά τόν ἐ­νι­σχύ­ει καί νά τόν ἐν­δυ­να­μώ­νει, κα­θώς ἐ­πί­σης καί νά τόν προ­φυ­λά­σσει ἀ­πό τόν πό­λε­μο καί τίς πα­γί­δες τοῦ ἀν­τι­κει­μέ­νου.

          Ἄς εὐ­χη­θοῦ­με ὅ­λοι μας κι ἄς προ­σευ­χη­θοῦ­με, ὅ­πως Κύ­ριος ὁ Θε­ός ἡ­μῶν δι­α­σώ­ζῃ τήν Ἐκ­κλη­σί­α Του ἀ­πό πά­σης προ­σβο­λῆς τῶν ὁρα­τῶν καί ἀ­ο­ρά­των ἐ­χθρῶν, καί ἐ­νι­σχύ­ῃ πάν­τας ἡ­μᾶς, κλη­ρι­κούς καί λα­ϊ­κούς, ποι­μέ­νες καί ποι­μαι­νο­μέ­νους, στήν κα­τά Θε­όν πο­λι­τεί­α. Ἐξαι­ρέ­τως δέ σή­με­ρα ἄς συ­νευ­χη­θοῦ­με μέ τόν ὑ­μνω­δό, ὅ­πως ἡ ἀ­ήτ­τη­τος, καί ἀ­κα­τά­λυ­τος, καί θεί­α δύ­να­μις τοῦ Τι­μί­ου καί ζω­ο­ποι­οῦ Σταυ­ροῦ, μή ἐγ­κα­τα­λί­πῃ ἡ­μᾶς πάσας τάς ἡμέρας τῆς ζωῆς ἡμῶν.

† Ὁ Ἀθηνῶν  Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος

† Ὁ Κερκύρας καί Παξῶν Νεκτάριος

† Ὁ Γλυφάδας, Ἑλληνικοῦ, Βούλας, Βουλιαγμένης καί Βάρης Παῦλος

† Ὁ Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωήλ

† Ὁ Θήρας, Ἀμοργοῦ καί Νήσων Ἐπιφάνιος

† Ὁ Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου Ἱερόθεος

† Ὁ Ἐλευθερουπόλεως Χρυσόστομος

† Ὁ Σερβίων καί Κοζάνης Παῦλος

† Ὁ Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς Νικόλαος

† Ὁ Ἀλεξανδρουπόλεως Ἄνθιμος

† Ὁ Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως Βαρνάβας

† Ὁ Πατρῶν Χρυσόστομος

† Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ

Ὁ Ἀρχιγραμματεύς

† Ὁ Διαυλείας Γαβριήλ

Ἀκριβές Ἀντίγραφον

Ὁ Ἀρχιγραμματεύς

  † Ὁ Διαυλείας Γαβριήλ