Πρός τούς Εὐλαβεστάτους
Κληρικούς καί τόν εὐσεβῆ λαό
τῆς καθ᾽ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.

Ἀγαπητοί μου πατέρες καί ἀδελφοί,

Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,

Ἡ Ἐκκλησία μας ἐξ ἀρχῆς ἦταν καί εἶναι πρῶτα καί κύρια λατρεύουσα κοινότητα. Ἡ πίστη μας φανερώνεται στή λατρεία μας καί ἡ λατρεία μας δίνει ὑπόσταση στήν πίστη μας. Μέ ἐπίκεντρο τήν κάθε ἐπισκοπή συγκροτεῖται ἡ κάθε τοπική ἐκκλησία, ἀπό τήν ὁποία προῆλθαν οἱ ἐνορίες, οἱ ὁποῖες καί εἶναι τό μικρότερο κύτταρο τῆς Ἐκκλησίας. Κέντρο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς κάθε ἐνοριακῆς κοινότητας εἶναι ὁ ἐνοριακός ναός, πού καλεῖ σέ λατρευτική σύναξη ὁλόκληρο τό τοπικό ἐκκλησιαστικό σῶμα. Μέ τό παρόν μας Μήνυμα ἐπιθυμοῦμε νά σᾶς γνωστοποιήσουμε μία συλλογική ἀπόφαση τῶν ἱερέων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, ἡ ὁποία ἀφορᾶ τἠν τέλεση τοῦ Μυστηρίου τῆς Βαπτίσεως. Μέ σκοπό, λοιπόν, τήν θεολογικά καί ποιμαντικά καλύτερη λειτουργία τῆς Ἐνορίας ἀπό τόν προσεχῆ Ὀκτώβριο δέν θά ἐπιτρέπεται ἡ μεταβίβαση τῶν Βαπτίσεων σ' ἄλλον Ἱερό Ναό τῆς Μητροπόλεώς μας. Ἡ κάθε οἰκογένεια θά μπορεῖ νά βαπτίζει τά νέα της μέλη μόνο στόν Ἐνοριακό της Ναό.

Ἡ ἀπόφασή μας αὐτή ὀφείλεται ἀποκλειστικά σέ καθαρά θεολογικούς καί ποιμαντικούς λόγους. Ἡ ἀπόσπαση τῶν μυστηρίων (ἰδιαίτερα τῶν δύο ἐκκλησιολογικῶν μυστηρίων, τῆς βαπτίσεως καί τοῦ γάμου) ἀπό τό λατρευτικό κέντρο τῆς ἐνοριακῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινότητας καί ἡ τέλεσή τους σέ παρεκκλήσια, ἐξωκκλήσια κ.λπ. ἐπέφερε μιά βαθιά ἀλλοίωση τοῦ ἐκκλησιολογικοῦ τους χαρακτήρα, τά θρησκειοποίησε, τά ἰδιωτικοποίησε καί τελείως τά ἐκκοσμίκευσε. Τά μυστήρια αὐτά ἀπό συγκεκριμένοι «τρόποι ὀργανικῆς ἔνταξης τοῦ ἀτομικοῦ βίου στή ζωή τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος», ἀπό δυνατότητες ἐνσωματώσεως τοῦ ἀνθρώπου στό ἐκκλησιαστικό σῶμα, στή θεανθρώπινη πραγματικότητα τῆς Ἐκκλησίας, «κατέληξαν νά γίνουν "ἰδιωτικές ἀκολουθίες" γιά τόν ἀτομικό ἁγιασμό καί τή συμβατική διευθέτηση "θρησκευτικῶν καθηκόντων"».

Oἱ ὑπεύθυνοι ἐκκλησιαστικοί ποιμένες διαπιστώνοντας τή βαθιά ἀλλοίωση καί ἐκκοσμίκευση τῶν δύο αὐτῶν μυστηρίων προχώρησαν στήν πρό τριετίας ἔκδοση μίας Ἐγκυκλίου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας μας, στήν ὁποία γινόταν ἀναφορά στά αἴτια τοῦ φαινομένου, πού εἶναι, ἀφενός ἡ ἀνεκτικότητα καί συγκατάθεση τῶν κληρικῶν σέ αἰτήματα πού ἀλλοιώνουν τόν ἐκκλησιολογικό καί ἱερό χαρακτήρα τῶν μυστηρίων, καί ἀφετέρου ἡ πλημμελής ἤ ἀνύπαρκτη κατήχηση τοῦ ποιμαινομένου λαοῦ. Στήν ἴδια Ἐγκύκλιο συνιστοῦσε νά ἀντιμετωπίσθεῖ ἡ ἐκκοσμίκευση αὐτή «μετά συνέσεως ἀλλά καί αὐστηρότητος» καί νά κατηχηθεῖ ὁ λαός στήν σπουδαιότητα τῶν ἱερῶν μυστηρίων «διά παντός μέσου», δίνοντας καί τή δυνατότητα σέ κάθε Ἱερά Μητρόπολη νά ἀντιμετωπίσει τό ποιμαντικό αὐτό πρόβλημα μέ εἰδική ἐγκύκλιο.

Ἀνιχνεύοντας, ὡς ἐπίσκοπος, τή δική μας εὐθύνη στή βαθιά αὐτή ἀλλοτρίωση τῶν ἱερῶν μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας καί διακατεχόμενοι ἀπό τήν ἴδια ποιμαντική ἀγωνία, παράλληλα μέ τήν μυστηριακή κατήχηση τοῦ λαοῦ ‒πού ἐνεργοῦμε καί ἐμεῖς οἱ ἴδιοι καί ὁ ἱερός μας κλῆρος‒ προχωρήσαμε στή λήψη ὁρισμένων περισταλτικῶν μέτρων γιά τούς γάμους, τίς βαπτίσεις καί τίς κηδεῖες, πρίν τρία ἐπίσης χρόνια, τό περιεχόμενο τῶν ὁποίων ὑπῆρξε προϊόν ἐπισταμένης διαβουλεύσεώς μας μέ συμπρεσβυτέρους μας κληρικούς.

Τά μέτρα ἐκεῖνα, τά ὁποῖα δέν ἐπέτρεπαν τήν τέλεση τῶν μυστηρίων αὐτῶν παρά μόνο στούς ἐνοριακούς ναούς ‒τό κέντρο τῆς θείας λατρείας κάθε τοπικῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινότητας‒ καί ὅριζαν τίς προϋποθέσεις τελέσεώς τους μέ τρόπο εὔτακτο καί ἱεροπρεπῆ, ὑπῆρξαν ἀφορμή νά δεχθοῦμε πολλά ἐνθαρρυντικά σχόλια ἀπό συνεπισκόπους μας, ἀλλά ‒τό σπουδαιότερο‒ ἔγιναν μέ ἀνακούφιση ἀποδεκτά ἀπό τόν ποιμαινόμενο λαό μας. Ἡ ἐπαινετή ‒ἀπό τούς ἱερεῖς καί τόν λαό μας‒ ἐφαρμογή τους, ἀσφαλῶς δέν ἐπιλύει ἀπό μόνη της τό πρόβλημα τῆς ἐκκοσμικεύσεως καί τῆς ἐκκλησιολογικῆς ἀλλοιώσεως τῶν μυστηρίων, ἦταν ὅμως μία πρώτη ἀναγκαία προσπάθεια συμμορφώσεως μιᾶς ἀνεξέλεγκτης κατάστασης.

Ἔχοντας, σύν Θεῷ, ἐπιτύχει τόν πρῶτο στόχο, πού ἦταν ἡ ἐπάνοδος τελέσεως τῶν μυστηρίων ἀπό τά ἐξωκκλήσια στούς ἐνοριακούς ναούς καί ἡ προσεκτική τέλεσή τους, κρίνουμε πλέον ὡς ἀναγκαῖο νά προχωρήσουμε στό ἑπόμενο βῆμα, πού εἶναι ἡ τέλεση τοῦ μυστηρίου τῆς Βαπτίσεως (καταρχήν) στήν ἐνορία κάθε πιστοῦ, καί συνεπῶς νά προχωρήσουμε στήν ἀπαγόρευση μεταβιβάσεως τῆς τελέσεως τοῦ μυστηρίου αὐτοῦ ἀπό ἐνορία σέ ἐνορία ἐντός τῶν ὁρίων τῆς Μητροπολιτικῆς μας περιφέρειας. Ὁ λόγος πού μᾶς ἀναγκάζει νά προχωρήσουμε καί στό μέτρο αὐτό εἶναι βαθιά ἐκκλησιολογικός καί ποιμαντικός. Εἶναι ἀνάγκη νά βοηθήσουμε τήν ἐνορία καί τούς ποιμένες της, ὥστε νά παράγουν ἔργο θεοφιλές καί σωτήριο καί νά συμβεῖ αὐτό πού ὁρίζει ὁ Κύριος περί τοῦ καλοῦ ποιμένος: «...καί τά πρόβατα τῆς φωνῆς αὐτοῦ ἀκούει, καί τά ἴδια πρόβατα καλεῖ κατ᾽ ὄνομα καί ἐξάγει αὐτά...καί τά πρόβατα αὐτῷ ἀκολουθεῖ, ὅτι οἴδασι τήν φωνήν αὐτοῦ» (Ἰω. ι', 3-4). Πῶς, στήν ἀπρόσωπη ἐποχή πού ζοῦμε, θά γνωρίσουν τόν ποιμένα τους οἱ χριστιανοί μας καί πῶς θά γνωρισθοῦν ἀπ᾽ αὐτόν, ἄν δέν ὑπάρχουν οἱ σχετικές εὐκαιρίες, ἔστω καί αὐτές πού συνδέονται μέ τά ἱερά μυστήρια; Πῶς θά νοιώσουν ὅτι ἡ κάθε ἐνορία εἶναι ἕνα σῶμα, πού ἔχει πολλά μέλη συνδεόμενα μεταξύ τους, ὅταν δέν δίδονται οἱ πρός τοῦτο εὐκαιρίες καί ἀφορμές;

Ἡ ζωή τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος, ἡ ἐν Χριστῷ ζωή τῶν πιστῶν, ἀναπτύσσεται καί πραγματώνεται στά ὅρια τῆς ἐνορίας. Ἀλλά καί ἡ (μέ τά ἀνθρώπινα δεδομένα) ἀκμή καί παρακμή τῆς ἴδιας τῆς Ἐκκλησίας συνδέεται ἄμεσα μέ τήν κατάσταση τῆς ἐνορίας, πού ἀποτελεῖ τό κύτταρο τῆς Ἐκκλησίας, τήν μικρότερη καί σημαντικότερη ποιμαντικά ὑποδιαίρεσή της. Καί εἶναι κοινή ἡ διαπίστωση ὅτι ἡ σύγχρονη ἐνορία διέρχεται βαθιά κρίση, πού συνίσταται στήν ἀδυναμία νά λειτουργεῖ ὡς κοινωνία καί ἕνωση προσώπων ἐν Χριστῷ, ὡς οἰκογένεια τοῦ Θεοῦ, ὡς εὐχαριστιακή σύναξη πού μεταμορφώνεται καί μεταμορφώνει τόν κόσμο.

Ἀγαπητοί πατέρες καί ἀδελφοί,

Στήν πλουραλιστική κοινωνία πού ζοῦμε ὁ καθένας ἐπιλέγει τελείως ἐλεύθερα νά ἐντάξει ἤ ὄχι τήν προσωπική του ζωή διά τοῦ μυστηρίου τῆς βαπτίσεως στήν θεανθρώπινη ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Ἀκριβῶς γι᾽ αὐτό ὑπάρχει -καί θά ὑπάρχει ἐσαεί- ἡ Ἐκκλησία, γιά νά παρέχει διά τῶν ἱερῶν μυστηρίων της, τῆς διδασκαλίας καί τῆς ἐν γένει θείας λατρείας της τή ζωή τοῦ Θεοῦ στούς ἀνθρώπους, τρέφοντάς τους μέ τούς σωστικούς χυμούς τῆς θείας χάριτος. Ἐκεῖνοι πού ἐπιλέγουν τά ἐκκλησιαστικά μυστήρια γιά νά ἁγιάσουν τή ζωή τους, περιμένουν νά συναντήσουν στήν Ἐκκλησία τή γνησιότητα καί τήν ἀλήθεια καί ὄχι τήν ἀλλοτρίωση καί τήν πλάνη. Γι᾽ αὐτό οἱ κληρικοί ἔχουμε μεγάλη εὐθύνη στό νά διατηρήσουμε αὐτή τή γνησιότητα τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου θά καταφεύγει γιά νά τήν βρεῖ ὅποιος τήν ἀναζητεῖ. Ἄν δέν φροντίσουμε, κλῆρος καί λαός, νά ἀποτελεῖ ἡ Ἐκκλησία αὐτό πού τῆς χάρισε ὁ ἱδρυτής της, δηλαδή τήν δι᾿ αὐτῆς μυστηριακή φανέρωσή Του στόν κόσμο, τότε θά ἐκκοσμικευθοῦμε καί θά μετατραποῦμε σέ ὑπηρεσία παραγωγῆς καί «πωλήσεως» θρησκευτικῶν τελετῶν, δουλεύοντας κάτω ἀπό τούς νόμους τῆς ἀγορᾶς. Ἐνεργώντας ἔτσι θά ἀναφανοῦμε ἀνάξιοι τῆς ἀποστολῆς μας, θά ἔχουμε ἀποκρύψει τήν πολύτιμη παρακαταθήκη, πού λέγεται Ἰησοῦς Χριστός. Θά εἴμαστε ὑπόλογοι ἐνώπιόν Του καί ἡ Ἐκκλησία δέν θά ἔχει πλέον λόγο ὕπαρξης.

Ὡς ἐπίσκοπος, φέρουμε τήν πρώτη καί κύρια εὐθύνη γιά τή γνησιότητα τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας σέ τοπικό ἐπίπεδο. Γι᾽ αὐτό, σᾶς καλῶ ὅλους, κλῆρο καί λαό, νά συμβάλετε στήν προσπάθεια περιφρουρήσεως τῆς ἱερότητας καί τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ χαρακτήρα τῶν μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας, ἐφαρμόζοντας καί τό νέο αὐτό μέτρο γιά τό μυστήριο τῆς βαπτίσεως, τοῦ ὁποίου ἡ ἐφαρμογή θά ἀρχίσει ἀπό τόν προσεχῆ Ὀκτώβριο 2010.

Μέ ἄλλο ἐνημερωτικό σημείωμα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως δίδονται πρός τούς ἱερεῖς μας ὁδηγίες γιά τίς λεπτομέρειες τοῦ τρόπου ἐφαρμογῆς τοῦ νέου αὐτοῦ μέτρου. Τό πολύμηνο διάστημα πού μεσολαβεῖ μέχρι τήν ἔναρξη ἐφαρμογῆς του (Ὀκτώβριο τοῦ 2010) πρέπει νά ἀποτελέσει χρόνο ἐνημερώσεως τῶν ἐνοριτῶν μας ὄχι ἁπλῶς γιά τήν ἐφαρμογή ἑνός νέου μέτρου, ἀλλά κυρίως γιά τήν ἐκκλησιολογική καί ποιμαντική του ἀναγκαιότητα. Ἰσχυρή πεποίθησή μας εἶναι ὅτι ἀναδεικνύοντας τά θεολογικά κριτήρια τῆς παραπάνω πρωτοβουλίας μας οἱ ἄνθρωποι θά κατανοήσουν τή σημασία τῆς μετοχῆς μας στό θεμελιῶδες μυστήριο τῆς Βαπτίσεως καί τήν σπουδαιότητα τῆς Ἐνορίας τους γιά τήν πνευματική τους ζωή.

Εὐχαριστώντας για τή συναντίληψη, εὔχομαι ὁλοψύχως πρός ὅλους ἐσᾶς, τούς συμπρεσβυτέρους μας κληρικούς καί τόν εὐσεβῆ λαό τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας καλό καί εὐφρόσυνο σταυροαναστάσιμο Πάσχα!

Μετά θερμῶν πατρικῶν εὐχῶν καί ἀγάπης,

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

† Ο ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ